Μίλτος Π. Βασιλείου
δημοσιεύθηκε στην "καθημερινή ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" στις 12/9/2007
Ισως η Κέρκυρα να αποτελεί μοναδική περίπτωση παραδοσιακής Ευρωπαϊκής πόλης, που η μεταπολεμική της ανοικοδόμηση δεν καθοδηγήθηκε από αυστηρούς κανόνες αισθητικής συνέπειας και συνέχειας.
Οι εμπρηστικοί βομβαρδισμοί των Γερμανών, τον Σεπτέμβρη του 43 ήταν μόνον η αρχή για την απώλεια σπουδαίων κτιρίων-μνημείων της πόλης (Bella Venezia, Δημοτικό Θέατρο κ.λ.π.) αλλά και πολλών ανώνυμων οικοδομημάτων, που συμπλήρωναν τον χαρακτιριστικό οικιστικό ιστό της πόλης. Η οδυνηρή πορεία της αρχιτεκτονικής - αισθητικής υποβάθμισης ολοκληρώνεται στις επόμενες 10ετίες μίας άθλιας ανοικοδόμησης, χωρίς κανένα σεβασμό στην Κερκυραϊκή πολεοδομική παράδοση και χαρακτήρα. Καρπός αυτής της «οικοδομικής άνθησης» υτήρξαν -μεταξύ άλλων- κραυγαλέα αντιαισθητικά οικοδομήματα, που η κακαισθησία τους υπογραμμίζεται μέσα στο δυτικότροπο στύλ της πόλης. Ετσι, εκτός από την απώλεια μνημειακών κτιρίων, αλλοιώθηκε ο χαραχτήρας ολόκληρων συνοικιών της πόλης (Σαρόκο, Αγιοι Πατέρες, Καμπιέλλο κ.λ.π.). Ισως η Κέρκυρα να αποτελεί μοναδική περίπτωση παραδοσιακής Ευρωπαϊκής πόλης, που η μεταπολεμική της ανοικοδόμηση δεν καθοδηγήθηκε από αυστηρούς κανόνες αισθητικής συνέπειας και συνέχειας.
Σήμερα, η αναπαλαίωση, η ανακαίνιση, η αισθητική βελτίωση και η συντήρηση του οικιστικού ιστού της πόλης βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, ενόψει μάλιστα του χαρακτρισμού της ως μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς. Η διαχείρηση του τεράστιου αυτού ζητήματος με την συγκρότηση φορέα ειδικών πλάϊ στην τοπική αυτοδιοίκηση καλείται να χαράξει συνολική πολιτική για την πόλη, πολύ πιο πέρα από αποσπασματικές μικροδιορθώσεις. Μία τέτοια πολιτική, νομίζουμε, ότι πρέπει να αποβλέπει:
Στην αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των κατοικιών αλλά και των κοινόχρηστων χώρων (πλατείες, πεζόδρομοι, άλση, δημόσια κτίρια κ.λ.π.) συνολικά του ιστορικού κέντρου με στόχο την βελτίωση της βιωσιμότητάς τους.
Στην ανάδειξη των ιστορικών-μνημειακών-μουσειακών χώρων της πόλης, που θα συγκροτούν μία ριζικά ανανεωμένη και πλουσιότερη πολιτιστική περιήγηση σ’ αυτήν.
Στον αρχιτεκτονικό ευπρεπισμό των νέων συνοικιών που κτίστηκαν πριν 2-3 δεκαετίες, κυρίως με παρέμβαση στην εξωτερική όψη πολυκατοικιών, που βρίσκονται στον αντίποδα της αισθητικής του ιστορικού κέντρου.
Στην εξασφάλιση άνετης προσέγγισης και προσπέλασης με ουσιαστικές και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις στα αλληλένδετα προβλήματα κυκλοφορίας και στάθμευσης (περιφερικά πάρκιγκ, δημοτική συγκοινωνία, παράκαμψη πόλης κ.λ.π.)
Στην καθιέρωση οργανωμένης και σταθερά πραγματοποιούμενης πολιτιστικής δραστηριότητας (φεστιβάλ), που να αναδεικνύει την διαχρονική παρουσία της Κέρκυρας στα ιστορικά δρώμενα μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Η κεντρική «φιλοσοφία» όλων των συνολικά σχεδιασμένων παρεμβάσεων πρέπει να είναι βαθειά ανθρωποκεντρική με στόχο την ποιότητα ζωής και την πολιτισμική παιδεία του Κερκυραίου πρώτα και πάνω απ΄ όλα. Δεν πρόκειται να επιβιώσει μακροπρόθεσμα μία πόλη φτιασιδωμένη για την πρόχειρη ματιά του επισκέπτη της. Χρειάζεται ένα ριζικά διαφορετικό πολεοδομικό-κοινωνικό σύνολο, που θα διαθέτει τις προϋποθέσεις και τη δυναμική της συνεχώς ανανεούμενης επιβίωσής του.
Οι εμπρηστικοί βομβαρδισμοί των Γερμανών, τον Σεπτέμβρη του 43 ήταν μόνον η αρχή για την απώλεια σπουδαίων κτιρίων-μνημείων της πόλης (Bella Venezia, Δημοτικό Θέατρο κ.λ.π.) αλλά και πολλών ανώνυμων οικοδομημάτων, που συμπλήρωναν τον χαρακτιριστικό οικιστικό ιστό της πόλης. Η οδυνηρή πορεία της αρχιτεκτονικής - αισθητικής υποβάθμισης ολοκληρώνεται στις επόμενες 10ετίες μίας άθλιας ανοικοδόμησης, χωρίς κανένα σεβασμό στην Κερκυραϊκή πολεοδομική παράδοση και χαρακτήρα. Καρπός αυτής της «οικοδομικής άνθησης» υτήρξαν -μεταξύ άλλων- κραυγαλέα αντιαισθητικά οικοδομήματα, που η κακαισθησία τους υπογραμμίζεται μέσα στο δυτικότροπο στύλ της πόλης. Ετσι, εκτός από την απώλεια μνημειακών κτιρίων, αλλοιώθηκε ο χαραχτήρας ολόκληρων συνοικιών της πόλης (Σαρόκο, Αγιοι Πατέρες, Καμπιέλλο κ.λ.π.). Ισως η Κέρκυρα να αποτελεί μοναδική περίπτωση παραδοσιακής Ευρωπαϊκής πόλης, που η μεταπολεμική της ανοικοδόμηση δεν καθοδηγήθηκε από αυστηρούς κανόνες αισθητικής συνέπειας και συνέχειας.
Σήμερα, η αναπαλαίωση, η ανακαίνιση, η αισθητική βελτίωση και η συντήρηση του οικιστικού ιστού της πόλης βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, ενόψει μάλιστα του χαρακτρισμού της ως μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς. Η διαχείρηση του τεράστιου αυτού ζητήματος με την συγκρότηση φορέα ειδικών πλάϊ στην τοπική αυτοδιοίκηση καλείται να χαράξει συνολική πολιτική για την πόλη, πολύ πιο πέρα από αποσπασματικές μικροδιορθώσεις. Μία τέτοια πολιτική, νομίζουμε, ότι πρέπει να αποβλέπει:
Στην αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των κατοικιών αλλά και των κοινόχρηστων χώρων (πλατείες, πεζόδρομοι, άλση, δημόσια κτίρια κ.λ.π.) συνολικά του ιστορικού κέντρου με στόχο την βελτίωση της βιωσιμότητάς τους.
Στην ανάδειξη των ιστορικών-μνημειακών-μουσειακών χώρων της πόλης, που θα συγκροτούν μία ριζικά ανανεωμένη και πλουσιότερη πολιτιστική περιήγηση σ’ αυτήν.
Στον αρχιτεκτονικό ευπρεπισμό των νέων συνοικιών που κτίστηκαν πριν 2-3 δεκαετίες, κυρίως με παρέμβαση στην εξωτερική όψη πολυκατοικιών, που βρίσκονται στον αντίποδα της αισθητικής του ιστορικού κέντρου.
Στην εξασφάλιση άνετης προσέγγισης και προσπέλασης με ουσιαστικές και μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις στα αλληλένδετα προβλήματα κυκλοφορίας και στάθμευσης (περιφερικά πάρκιγκ, δημοτική συγκοινωνία, παράκαμψη πόλης κ.λ.π.)
Στην καθιέρωση οργανωμένης και σταθερά πραγματοποιούμενης πολιτιστικής δραστηριότητας (φεστιβάλ), που να αναδεικνύει την διαχρονική παρουσία της Κέρκυρας στα ιστορικά δρώμενα μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Η κεντρική «φιλοσοφία» όλων των συνολικά σχεδιασμένων παρεμβάσεων πρέπει να είναι βαθειά ανθρωποκεντρική με στόχο την ποιότητα ζωής και την πολιτισμική παιδεία του Κερκυραίου πρώτα και πάνω απ΄ όλα. Δεν πρόκειται να επιβιώσει μακροπρόθεσμα μία πόλη φτιασιδωμένη για την πρόχειρη ματιά του επισκέπτη της. Χρειάζεται ένα ριζικά διαφορετικό πολεοδομικό-κοινωνικό σύνολο, που θα διαθέτει τις προϋποθέσεις και τη δυναμική της συνεχώς ανανεούμενης επιβίωσής του.
Σχόλια