... Το παλιό Φρούριο είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει, εκτός εάν...

Μίλτος Π. Βασιλείου
Το κείμενο δημοσιεύθηκε στην "καθημερινή ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" στις 31/5/2007

Ηρθε ένα καλό video-ρεπορτάζ του Κερκυραϊκού καναλιού για το Παλιό Φρούριο για να θυμίσει σε όλους τα τραγικά πλάνα εγκατάλειψης σε βαθμό κατάρρευσης, που συγκροτούν την γενική εικόνα της ιστορικής Κορυφούς. Κτίρια, μνημεία και τείχη φορτωμένα με σοβαρές φθορές και στολισμένα με σκουπίδια μαρτυρούν για του λόγου το αληθές.
Η σημερινή κατάντια της χερσονήσου του Παλιού φρουρίου δεν αποτελεί έκπληξη. Πώς αλλοιώς θα μπορούσε άραγε να καταλήξει ένας χώρος με διαστάσεις πόλης, που έχει στερηθεί κάθε ουσιαστική χρηστική λειτουργία; Οι περιοδικοί καθαρισμοί, όπως αυτός που έγινε στα χρόνια της Συνόδου Κορυφής δεν μπορεί παρά να αποτελεί μέτρο παροδικής και βραχυπρόθεσμης αποτελεσματικότητας στην καλύτερη περίπτωση. Ατυχώς, ακόμη και οποιαδήποτε αναγκαία, επείγουσα, σωστική παρέμβαση συντήρησης δεν αποτελεί μέτρο μακροχρόνιας πνοής. Ο τρόπος σωτηρίας αυτού του μεγάλης ιστορικής, αρχαιολογικής και πολιτιστικής σημασίας τόπου δεν είναι καθόλου ιδιαίτερος ή πρωτότυπος. Η χρησιμοποίησή του για μη επιβαρύνουσες χρήσεις είχε ουσιαστικά υποδειχθεί πριν από 10ετίες με την πρόταση στέγασης του Ιόνιου Πανεπιστήμιου, που λυσσαλέα πολεμήθηκε ή τουλάχιστον ανόητα εμποδίσθηκε από ντόπιους και άλλους παράγοντες. Δυσκολευόμαστε να λησμονήσουμε τις τρομαχτικές προφητείες για «φοιτητικό Αρμαγεδών», που θα κατέστρεφε τα πάντα. Η επισκευή του Αγγλικού Νοσοκομείου -αυτού του θαυμάσιου κτιρίου, ανάμεσα στις 2 κορυφές που εξακολουθεί να μπορεί να φωτίζεται τά βράδυα- παρουσιάσθηκε ως ... έργο με ανυπέρβλητες τεχνικές δυσκολίες και τεράστειο κόστος, που θα γονάτιζε τον Ελληνικό προϋπολογισμό... Εξάλλου, η ουσιαστική άρνηση στέγασης του Ιόνιου Πανεπιστήμιου στην χερσόνησο του Παλιού φρουρίου, ...πασπαλίσθηκε με κατάλληλες δημαγωγίες του τύπου .... «να διαχυθεί το Πανεπιστήμιο στην Πόλη»... και με άλλα συναφή φλιναφήματα. Λες και το ζήτημα ήταν να διαχυθούν τα κτίρια και όχι η δραστηριότητά του... Οι πρωταγωνιστές αυτού του ουσιαστικού δράματος του παλιού φρουρίου έχουν υπογράψει την συμμετοχή τους στην σύγχρονη Κερκυραϊκή Ιστορία με την άρνηση, αναστολή και παρεμπόδιση στέγασης του Ιόνιου Πανεπστήμιου στην χερσόνησο. Η λειτουργία του μουσικού τμήματος, του ιστορικού αρχείου και της δημόσιας βιβλιοθήκης αποτελούν απτή και συντριπτική διάψευση ενός ούτως ή άλλως αίολου επιχειρήματος.
Φαντασθείτε άν (και αυτό δεν είναι το «άν» του καραγκιόζη γιατί η στέγαση του Πανεπιστημίου ήταν απόλυτα εφικτή) το Ιόνιο Πανεπιστήμιο στεγάζονταν στο Παλιό Φρούριο παράλληλα με άλλες πολιτιστικές υπηρεσίες και δραστηριότητες. Μπορείτε να φαντασθείτε ωραιότερη Πανεπιστημιούπολη στον κόσμο; Αυτό το Φρύριο-Πανεπιστήμιο δεν θα γίνονταν σύντομα έμβλημα με παγκόσμια εμβέλεια για την πόλη και το νησί της Κέρκυρας; Αν και μοιάζει περιττό, αξίζει να υπενθυμίσουμε, πως ο χώρος είναι ικανός να καλύψει πολλαπλάσιες στεγαστικές ανάγκες με την οικοδόμηση κτιρίων, που έχουν γκρεμισθεί και που υπάρχουν διαθέσιμα όλα τα αναγκαία αρχιτεκτονικά στοιχεία για πιστή ανακατασκευή τους.
Γι’ αυτό με κρύα καρδιά ακούσαμε ακόμη και πρόσφατα απο τα χείλη του κ. Πρύτανη την προώθηση του στεγαστικού προγράμματος του Πανεπιστημίου στην πόλη. Οχι, βέβαια γιατί δεν επιθυμούμε να προχωρήσουν τα έργα και να καλυφθούν βασικές ανάγκες. Αλλά γιατί, όπως είναι γνωστό, απο τον προγραμματισμό αυτό απουσιάζει το Παλιό Φρούριο, δεν υλοποιείται η διαμόρφωση πανεπιστημιούπολης και μάλλον επιδεινώνεται το χωροταξικό αλαλούμ αυτής της πόλης και του Πανεπιστήμιου.
Υπάρχει χρόνος, με την συμμετοχή φορέων και εκπροσώπων α’ βάθμιας και β’ βάθμιας αυτοδιοίκησης να σχεδιασθεί το παλιό Φρούριο σαν χώρος της γνώσης και του πολιτισμού. Αυτός είναι και ο μάλλον πιο σίγουρος (μήπως ο μόνος;) τρόπος για να επιβιώσει και κτιριολογικά το μημειακό αυτό σύνολο.

Σχόλια