Τι άλλο μπορεί να ευχηθεί κανείς στην Ρίτα Λεβί-Μονταλτσίνι (ΡΛΜ), που συμπληρώνει το 100 έτος της ηλικίας της στις 22 του Απρίλη πλήρης ημερών και πλήρης πνεύματος. Η διάσημη νευροβιολόγος βραβευμένη με Νόμπελ το 1986 διευθύνει με όλη την σημασία του όρου το ίδρυμα, που η ίδια ίδρυσε στην Ρώμη πριν από 8 χρόνια: Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Ινστιτούτο για τον Εγκέφαλο (EBRI). Δίνοντας συνεντεύξεις ενόψει της επερχόμενης επετείου μπορεί κανείς να απολαύσει την επιστήμονα, την γυναίκα, την φιλόσοφο την αγωνίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα.Γεννήθηκε στις 22 Απρίλη του 1909 στο Τορίνο. Το 1939 τελείωσε τις σπουδές της στην ιατρική μεταναστεύει στο Βέλγιο το 1938 κυνηγημένη από τους ιταλούς φασίστες, ως Εβραία. Γίνεται δεκτή στο Πανεπιστήμιο του St. Lewis το 1947, όπου συνεχίζει να εργάζεται μέχρι το 1977. Το 1951-52 παρουσιάζει την σπουδαία ανακάλυψή της για τον νευρονικό αυξητικό παράγοντα (Neuronal growth factor-NGF). Για την ανακάλυψη της αυτή μοιράζεται το 1986 το βραβείο Νόμπελ με τον Αμερικάνο βιοχημικό Στάνλεϋ Κοέν. Επιστρέφει στην Ιταλία, όπου το 2001 ιδρύει το EBRI, το ινστιτούτο, που διευθύνει και καθοδηγεί ανελλιπώς. Η Ιταλία την τιμά με τον τίτλο του ισόβιου γερουσιαστή. Συχνές οι παρουσίες της έξω από την ισραηλινή πρεσβεία της Ρώμης, όπου διαδηλώνει με πάθος κατά των Ισραηλινών εγκλημάτων σε βάρος των Παλαιστινίων με σύνθημα: ΕΙΡΗΝΗ ΤΩΡΑ.
Παραμένει μνημειώδης η ολοκληρωμένη θεωρία της για τους «2 εγκεφάλους». Τον αρχαϊκό, που πρακτικά δεν έχει εξελιχθεί εδώ και 3 εκατομμύρια χρόνια. Ο αρχαϊκός εγκέφαλος πρακτικά δεν διαφέρει από εκείνον των κατώτερων θηλαστικών. Είναι μικρός αλλά διαθέτει τεράστια ισχύ αφού ελέγχει όλη την συναισθηματική μας ύλη και δράση. Ο άλλος ο εγκέφαλος πολύ νεώτερος με ηλικία μόλις 150 χι9λιάδων ετών, ελέγχει τις γνωστικές λειτουργίες. Γεννήθηκε με την γλώσσα και εξελίχθηκε δυναμικά κυρίως χάρις στην κουλτούρα. Βρίσκεται στον νεοφλοιό. "Δυστυχώς", υποστηρίζει η ΡΛΜ, "μεγάλο μέρος της συμπεριφοράς μας ελέγχεται από τον αρχαϊκό μας εγκέφαλο. Γεννοκτονίες, πόλεμοι, ναζισμός, ρατσισμός, οφείλονται στην επικυριαρχία της συναισθηματικής συνιστώσας του εγκεφάλου πάνω στην γνωστική. Ο αρχαϊκός μας εγκέφαλος είναι τόσο ικανός, που καταφέρνει να μας πείσει, ότι όλα ελέγχονται από την σκέψη μας ενώ δεν είναι καθόλου έτσι. Ο αρχαϊκός εγκέφαλος έσωσε τον αυστραλοπίθηκο από την καταστροφή αλλά θα οδηγήσει τον homo sapiens στην εξαφάνισή του. Η επιστήμη έχει βάλει στα χέρια του ανθρώπου τέτοια όπλα, που το τέλος βρίσκεται ήδη μπροστά στην πόρτα μας"...
Καθόλου πεσιμίστρια η ΡΛΜ δεν υιοθετεί στην ζωή της μοιρολατρική στάση αλλά παλεύει καθημερινά για τα κοινά. Στο τελευταίο βιβλίο της: «Οι πρόγονοί σου» απευθύνεται κυρίως σε γυναίκες παρουσιάζοντας τα πορτραίτα 70 σπουδαίων γυναικών ξεκινώντας από την μεγάλη Αλεξανδρινή φιλόσοφο και Μαθηματικό Υπατία, που το σώμα της κάηκε, αφού προηγουμένως κομματιάστηκε στα χέρια φανατικών χριστιανών καθοδηγούμενων από τον επίσκοπο Κύριλλο. "Από την εποχή της Υπατίας", λέει, "μας λένε ότι ο ανδρικός εγκέφαλος είναι γενετικά ανώτερος και καταλληλότερος για επιστήμη αλλά δεν είναι έτσι. Γενετικά, άνδρες και γυναίκες είναι ιδιοι. Η διαφορά τους είναι επιγενετική αφού ο γυναικείος εγκέφαλος υποχρεώθηκε σε υστέρηση".
Η ΡΛΜ συνεχίζει να καθοδηγεί καθημερινά τους υψηλότατου επιπέδου ερευνητές του EBRI. «Η όρασή μου έχει μειωθεί και η ακοή μου επίσης. Στην διάρκεια των παρουσιάσεων δεν βλέπω καλά τις διαφάνειες και δεν ακούω καλά. Αλλά η σκέψη μου είναι περισσότερο δραστήρια σήμερα απ΄ ότι όταν ήμουν 20 ετών. Το σώμα μου ας κάνει ό, τι θέλει», δηλώνει, «Δεν είμαι το σώμα μου, είμαι το πνεύμα μου»…
«Κι’ όταν πεθαίνει το σώμα;» την ρωτούν. «Όταν πεθαίνει το σώμα επιβιώνουμε από τα πεπραγμένα μας, από το μήνυμα, που φέραμε»…
Τιμή και δόξα στην αιωνόβια έφηβη…
Για όσους γνωρίζουν Ιταλικά του προτείνουμε να παρακολουθήσουν μία σημαντική της συνέντευξη στην διεύθυνση: http://www.youtube.com/watch?v=qnqonn-FdGk
ΥΓ Πηγή πληροφόρησης: Courrier Intrnational, τεύχος 16-22 Απρίλη, 2009.
Σχόλια