Η επανάσταση των γαρυφάλλων: Τριάντα πέντε χρόνια μετά

Τι έχει απομείνει από την επανάσταση των γαρυφάλλων;
Είναι ενδιαφέρουσα η αναδρομή του Φράνκο Καράϊς, λοχαγού την εποχή της Πορτογαλικής άνοιξης, όχι και τόσο διάσημου αλλά αποφασιστικού κρίκου στην ομάδα των μετριοπαθών, που αντιστάθηκε και εμπόδισε την επικράτηση των ριζοσπαστικότερων (πρώτα του Γκονσάλβες και αργότερα του Καρβάλιο). Τι θυμάται, πως αποτιμάει τα τότε, σήμερα ο απόστρατος στρατηγός πλέον, που πρακτικά έχει αφιερωθεί στην ζωγραφική (η φωτογραφία παρουσιάζει δικό του πίνακα).

Μέσα σε κλίμα διογκούμενης αποχής οι εκλογές ανέδειξαν στα 25 αυτά χρόνια δύο κόμματα- πρωταγωνιστές: το Σοσιαλιστικό στα αριστερά και το Σοσιαλδημοκρατικό στα δεξιά. Και τα δύο παραμένουν ανίκανα στο να πείσουν τους πολίτες να πραγματοποιήσουν το δημοκρατικό τους καθήκον: να ψηφίζουν…
… σε κλίμα αυξανόμενης αποχής θα διεξαχθούν και οι επικείμενες Ευρωεκλογές για την Πορτογαλία. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν γνωρίζει τους λόγους συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ενωση ενώ ένα επίσης σημαντικό τμήμα δεν ελπίζει στην λύση των προβλημάτων του από τις νεοφιλελεύθερες επιλογές του Ευρωκοινοβούλιου. Η πλειοψηφία του λαού ελπίζει σε μία άλλη ευρωπαϊκή πολιτική πιο δίκαιη και όχι απλά σε μία προσαρμογή προηγούμενων πολιτικών.
… το πρόγραμμα του κινήματος των Ενοπλων Δυνάμεων, το 1974 αποσκοπούσε στην εφαρμογή μιας πολιτικής πιο ευνοϊκής για τους μη προνομιούχους. Το Σοσιαλιστικό κόμμα, πού κέρδισε τις πρώτες εκλογές του 1976 δεν ήξερε τι να κάνει την εξουσία, που ανέλαβε και πώς να την διαχειριστεί. Γι’ αυτό απέρριψε τον Σοσιαλισμό και εφάρμοσε μία καθαρά νεοφιλελεύθερη πολιτική. Πολλές εκλογές ακολούθησαν με εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία αλλά το όραμα του κινήματος –μια χώρα αναπτυγμένη χωρίς φτώχια- παραμένει ανεκπλήρωτο. Στα 35 χρόνια, που ακολούθησαν δημιουργήθηκε μία κοινωνία αποτελούμενη από μία ελίτ όλο και πλουσιότερη και έναν πληθυσμό σε όλο και μεγαλύτερη αβεβαιότητα. Η εθνικοποιημένη από το κίνημα οικονομία ιδιωτικοποιήθηκε σταδιακά και τα έσοδα χρησίμευσαν στην κάλυψη δημοσίων ελλειμμάτων. Η πρόσδεση στο Ευρώ επέβαλλε αυστηρές δημοσιονομικές πολιτικές. Οι Πορτογάλοι βιώνουν την αφαίρεση κοινωνικών κατακτήσεων. Τα πανεπιστήμια παράγουν διπλωματούχους άνεργους.
… για να είμαι δίκαιος, πρέπει να ομολογήσω, ότι η χώρα βελτιώθηκε αυτά τα 35 χρόνια. Η Πορτογαλία έγινε μία χώρα υποδοχής οικονομικών προσφύγων. Αυτοκινητόδρομοι και Νοσοκομεία κατασκευάστηκαν. Τα πανεπιστήμια πολλαπλασιάστηκαν. Οι μαρίνες ανθίζουν γεμάτες γιώτ. Τα δίκτυα δημόσιας υγείας έχουν απλωθεί… Ομως οι φτωχοί παραμένουν πάντα φτωχοί και η μεσαία τάξη, κινητήριος μοχλός της ανάπτυξης βρίσκεται στον δρόμο της εξαφάνισης.
… η κρίση έφτασε και σε μας. Αλλά η εξουσία αντί να επωφεληθεί για να εφαρμόσει μία νέα πολιτική, προς το συμφέρον όλων των Πορτογάλων, περιμένει την Ευρώπη για να λύσει τα προβλήματα. Και με τη σειρά της η Ευρώπη περιμένει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και εμείς παρακολουθούμε αμήχανοι το κλείσιμο των επιχειρήσεών μας και την αύξηση της ανεργίας…

Κάτω από μία μάλλον συντηρητική ή μετριοπαθή φρασεολογία και διάφορες αμφιθυμικές προσεγγίσεις, δεν μπορούν να κρυφτούν οι μεγάλες αλήθειες…

Σχόλια