Claude Levi-Strauss: Ο αιωνόβιος, που έφυγε αιωνίως…

Σε ηλικία 101 ετών, στις 31 Οκτωβρίου 2009 μας αποχαιρέτησε στο προκαθορισμένο ταξίδι της ζωής ο μεγάλος γεωγράφος-ανθρωπολόγος Κλώντ Λεβί-Στράους. Πρίγκηπας του στρουκτουραλισμού ο γιός Βελγο-Εβραίου Ζωγράφου είδε το φώς της ύπαρξης στις 28 Νοεμβρίου του 1908. Από πολύ νέος έδειξε, πως ο δρόμος της γνώσης τον ενδιέφερε βαθειά και αληθινά. Ετσι, από έφηβος κιόλας είχε αποκτήσει γερές γνώσεις Μαρξισμού και Φροϋδισμού… Τελειώνοντας τις σπουδές τους δίδαξε σε Γαλλικά Λύκεια. Εκεί τον συνάντησε και η Σιμόν ντε Μπωβουάρ, που τον θυμόνταν χαρακτηριστικά για την απαθή του έκφραση και συμπεριφορά. Η Βραζιλιάνικη ενδοχώρα υπήρξε ο πρώτος χώρος των ανθρωπολογικών μελετών του, αφού εκεί βρέθηκε για 4 χρόνια σαν μέλος γαλλικής αποστολής. Τα γλωσσολογικά του ενδιαφέροντα πυκνώνουν και ξεκαθαρίζουν. Η απόδρασή του στην ΗΠΑ κατά την διάρκεια του πολέμου θα τον φέρει κοντά στον Roman Jakobson, γλωσσολόγο, που είχε υιοθετήσει μία μαθηματική μεθοδολογική προσέγγιση της γλώσσας, που παρέκαμπτε την σημασία της κάθε γλώσσας ξεχωριστά και στρεφόνταν στο βάθος της γραμματικής λογικής και του συντακτικού της.
Σύντομα, ο Κλώντ Λεβί-Στράους διαμόρφωσε τον στρουκτουραλισμό σαν μεθοδολογία ερμηνείας ανθρωπολογικών προβλημάτων. Η βασική ιδέα, διακήρυσσε είναι, πως υπάρχουν πράγματα επιφανειακά άσχετα, που όμως μπορεί να διασυνδέονται μεταξύ τους. Αυτή την διασύνδεση αναζητάει ο στρουκτουραλισμός, χωρίςνα το καταφέρνει πάντοτε, δήλωνε ο ίδιος, ομολογώντας το πεπερασμένο της μεθοδολογίας του.
Ο Κλώντ Λεβί-Στράους, πλούτισε τρομακτικά την σύγχρονη ανθρωπολογική σκέψη ερευνώντας αποτελεσματικά μέσα στον μύθο και το έθιμο. Η ανθρωπολογία του είναι αντικειμενικά προοδευτική αφού αναζητεί και βρίσκει το κοινό, πίσω από τις διαφορετικότητες. Το τετράτομο έργο του «Τα Μυθολογικά» αποκαλύπτει τις παγκόσμιες σταθερές της εξέλιξης της ανθρώπινης κοινωνίας πιο βαθειά, πιο πίσω από τις φαινομενικές διαφορετικότητες.
Υπερασπιστής των ινδιάνων του Βόρειας και Νότιας Αμερικής κατακρίνει την πολιτισμένη ανθρωπότητα στους «Θλιμμένους Τροπικούς»… Τόξερα, πως η ανθρωπότητα αργά και σταθερά εξέτρεφε καταστάσεις, όπως το ανθρώπινο σώμα μπορεί να γεννάει το πύον. Η κοινωνία φαίνεται, πως δεν μπορεί να συντηρήσει τα μέλη της. Οι πόλεμοι έχουν επιταχύνει την εξάπλωση της μόλυνσης σε ολόκληρο τον πλανήτη σε βαθμό, που φαίνεται αδύνατη η καταπολέμησή της.
Η σκέψη του Κλώντ Λεβί-Στράους επηρέασε βαθειά την ανθρωπιστική κατεύθυνση της γαλλικής κουλτούρας του μεταπολέμου αφήνοντας μάλλον αδιάφορο τον αγγλο-σαξωνικό «ορθολογισμό». Κοινή, όμως είναι η διαπίστωση για τεράστιο εύρος της γνωστικής του επίδρασης από την μουσική μέχρι την λογοτεχνία, μέσω της ανθρωπιστικής κοινωνιολογίας.

O Κλώντ Λεβί-Στράους, ακάματος δημιουργός του πνεύματος στην υπηρεσία της ανθρωπότητας κατάχτησε την αθανασία του ως κατατεθιμένος στην ατομική μνήμη των σκεπτόμενων και την συλλογική συνείδηση της ανθρωπότητας.

Σχόλια