Ενδιαφέρουσες σκέψεις για το μεταναστευτικό και την ανάπτυξη

Ο Paul Romer είναι Αμερικανός 54 ετών οικονομολόγος και καθηγητής στο πανεπιστήμιο Stanford της Καλιφόρνιας. Γνωστός σαν ένας από τους πατέρες της «ενδογενούς ανάπτυξης» ο Romer έχει λανσάρει την ιδέα των «ελεύθερων» πόλεων (δική μας νοηματική και όχι κυριολεκτική μετάφραση του όρου: charter cities). Ποια είναι τα θεμελιώδει χαρακτηριστικά αυτής της ιδέας;
Απόψε στην Αφρική, λέει ο Romer, οι πιο πολλοί μαθητές θα διαβάσουν έξω από το σπίτι τους γιατί δεν διαθέτουν οικιακό φωτισμό. Κι’ όμως κοστίζει λιγότερο και από 1 σεντ του ευρώ η λειτουργία μιας λάμπας 100 Watts επί 1 ώρα. Τι είναι πιο σωστό να πούμε: Οι Αφρικανοί δεν έχουν ηλεκτρικό γιατί είναι φτωχοί ή πως οι Αφρικανοί είναι φτωχοί επειδή δεν έχουν ηλεκτρικό; Ο Romer επιλέγει το δεύτερο. Και παραλείποντας μεγάλο μέρος της συλλογιστικής του αλυσίδας καταλήγουμε στην ιδέα-επιστέγασμα των συλλογισμών του, που είναι οι κατασκευή δεκάδων ή εκατοντάδων νέων πόλεων κατασκευασμένων σε προεπιλεγμένες περιοχές του πλανήτη με ταυτόχρονη συμμετοχή μιας πλούσιας και μιας φτωχής χώρας. Οι πλούσιες χώρες καλούνται να συμβάλλουν οικονομικά αλλά και με την πολιτική τους κουλτούρα στην οργάνωση της διοίκησης αυτών των πόλεων. Αυτές τις πόλεις θα επιλέξουν σαν τόπο διαμονής ή/και εργασίας χιλιάδες πολιτών των πιο φτωχών χωρών του πλανήτη.
Η πρόταση μυρίζει νέο-αποικιοκρατία αλλά ο Romer υποστηρίζει το αντίθετο. Εκατομμύρια πολιτών θα μπορούν να επιλέξουν τον τρόπο διεύθυνσής τους αντί να προστρέχουν -όπως μέχρι τώρα- στις ανεπτυγμένες χώρες, όπου με στόχο την στοιχειώδη επιβίωση καταβάλλουν ως τίμημα πολλά συστατικά της προσωπικής τους χειραφέτησης.
Αυτές οι πόλεις, υποστηρίζει ο Romer, θα ακούν εξαιρετικά ευνοϊκή επίδραση στην ανάπτυξη και του υπόλοιπου των χωρών εγκατάστασής τους και δίνει σαν προσεγγιστικό παράδειγμα το Hong-Kong (...).
Σίγουρα οι θέσεις του Romer σηκώνουν πολλή συζήτηση και αμφισβήτηση και ίσως δικαιολογημένα γεννούν καχυποψία. Όμως διακρίνονται από μία θεμελιώδη αρχή, που κατά την γνώμη μας, θα έπρεπε να γίνει το μέγα ζητούμενο προοδευτικών ανθρώπων και φορέων: η στήριξη της παγκόσμιας κοινότητας στην ίδια την ανάπτυξη των φτωχών χωρών… Χωρίς μία τέτοια μακρόχρονη και οικουμενικών διαστάσεων παρέμβαση ο πλανήτης απειλείται με την πιο μαζική, ραγδαία, επώδυνη, ανεξέλεγκτη και καταστροφική ανθρωπογεωγραφική ανακατάταξη.
Ο επίλογος του σχετικού σημειώματος του Paul Romer είναι συγκλονιστικά αποκαλυπτικός: Στις επόμενες 10ετίες κάπου 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι, φτωχοί εργάτες γης θα εγκαταλείψουν τα χωράφια τους. Η σημερινή τους προοπτική είναι οι παραγκουπόλεις πλάϊ στα οικοδομικά μεγαθήρια του αναπτυγμένου κόσμου…
Δεν υπερασπιζόμαστε την λύση των «ελεύθερων πόλεων», που ίσως δεν μπορούμε και να την κρίνουμε σε βάθος. Υποστηρίζουμε, όμως, ότι η συναισθηματικής τάξης αντιμετώπιση του προβλήματος της παγκόσμιας μετανάστευσης έχει τόσες πιθανότητες επιτυχίας όσες και η φιλανθρωπία για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας φτώχιας... Χρειαζόμαστε πολιτικές πλανητικής εμβέλειας. Αλλοιώς θα συντηρούμε το πρόβλημα ενώ ταυτόχρονα και ασφαλώς ακούσια θα διευκολύνουμε την επώαση των αυγών του φιδιού…

Σχόλια