Πριν ένα μήνα περίπου, στο τεύχος 16 του περιοδικού "Πολίτες" δημοσιεύθηκε σημείωμα του Νίκου Μητσιάλη με θέμα τα θερινά τα σινεμά. Κείμενο νοσταλγικό, ρομαντικό και ταυτόχρονα ρελαστικό για την εικόνα μίας άλλης εποχής, για τον "παιδαγωγικό" ρόλο του κινηματογράφου αλλά και για την αποθέψση της απομόνωσής μας μπροστά στην οθόνη της TV. "Εγρωμη TV, απρόμαυρη ζωή" λέει ένα από τα πολύ πετυχημένα συνθήματα των graffities.Το κείμενο του Νίκου μας άρεσε πολύ και γι' αυτό παρατίθεται:
Τα θερινά τα Σινεμά…
Με τις γλάστρες τα γεράνια , τα γαρύφαλλα!
Με το φρέσκο νοτισμένο χωμάτινο πάτωμα και τα ασβεστωμένα περβάζια! Και μ’ εκείνες τις κρεμαστές λάμπες που όταν αυτές έσβηναν σε παρέδιδαν στο ασπρόμαυρο μυστήριο του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Ή στη μαγεία του ιταλικού μελοδράματος , με την Υβόν Σανσόν, την Συλβάνα Μαγκάνο , τον Αμεντέο Νατσάρι και τον «κακό» Φόλκο Λούλι…
«Το μεροκάματο του τρόμου» σφραγίδα εποχής Γαλλικού κινηματογράφου με τον ανεπανάληπτο Υβ Μοντάν , το ταξίδι στη «Μεγάλη χίμαιρα» με τον γίγαντα Ζαν Γκαμπέν, το «Ριφιφί» του μεγάλου Ντασέν, «Η δίκη» με τον ανεπανάληπτο Όρσον Γουέλς και άλλα αριστουργήματα…
Ποιος να λησμονήσει τη κυριακάτικη κοσμοχαλασιά, με ευκαιρία τις ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες. Τότε που ξεσηκώνονταν οι συνοικίες στα μέσα του 50 στολισμένες με τα γιορτινά τους για να συναντήσουν τον «Μεθύστακα» της «Φίνος». Λεφούσι που γέμιζε εκείνες τις προβολές σε μια ευκαιρία να ιδωθούν συγγενείς και φίλοι να σφίξουν τα χέρια , να τα πουν πριν σβήσουν τα φώτα και μετά στο διάλλειμα , μαγεμένοι από το παίξιμο του Ορέστη του Μακρή και των άλλων μεγάλων του ελληνικού κινηματογράφου, να απολαύσουν τη γκαζόζα και το πασατεποστράγαλο του μικροπωλητή…
Χωνάκια από εφημερίδες για τα φιστίκια της μισής δραχμής , κέρασμα «χορταστικό» που έμενε μετέωρο στη διαδρομή προς το στόμα όταν ο «κακός» ινδιάνος κατάφερνε να ξεφύγει από το κλοιό του στρατού των γιάνκηδων που σάρωνε τα κουφάρια των ατίθασων ιθαγενών στην προσπάθεια του να τα…εκπολιτίσει!
Από τότε μας εκπαίδευαν με τα «αθώα» καουμπόικα να δεχόμαστε τo έγκλημα του ιμπεριαλιστή και την εξόντωση του άμοιρου ντόπιου που υπερασπίζεται τη γη του…
Να και τα «επίκαιρα» που έμπαιναν εμβόλιμα πριν την κανονική προβολή. «Γαρνιρισμένα» με μπόλικο αντικομμουνισμό και βασιλικό άρωμα από τελετές απονομής βιβλιαρίων «απόρων κορασίδων»! Με επιτεύγματα της υπερατλαντικής προστάτιδός μας και πολεμικές «νίκες» από το μέτωπο της Κορέας…
Το θερινό το σινεμά φαινόμενο μοναδικό στο κόσμο που ίσως να το βοήθησαν να αναπτυχθεί οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες αλλά και το ολόγιομο φεγγάρι που εμπόδιζε τον ύπνο τουλάχιστον πριν την δωδεκάτην και βάλε…
Βεβαίως και το φτηνό εισιτήριο σε μια εποχή τρομακτικά δύσκολη, που επιστρέφει σήμερα πλησίστια… Εποχή που τα πάντα τότε μετριούνταν με τη δραχμούλα στο πόντο…
Όλα αυτά και πολλά άλλα , έκαναν το τεράστιο άσπρο πανί της οθόνης να φαντάζει σαν απέραντο πέλαγο, πρόθυμο να δεχτεί τα ταξίδια των ονείρων μας…
Τα θερινά τα σινεμά είναι και αυτά μια από τις αγάπες που πέθαναν πριν χρόνια , τουλάχιστον όπως τις ξέραμε…
Όπως τις γνωρίσαμε μικρά παιδιά που μαζεύαμε τις δεκάρες για να γίνουν τρεις ολόκληρες δραχμές όσο δηλαδή το εισιτήριο του «Σινεμά ο Παράδεισος» και ψηλώναμε τότε το μπόι μας για να περάσουμε τη πύλη του «ακατάλληλου δι’ ανηλίκους» όταν το αστυνομικό φιλμ είχε κατά τη γνώμη του «τμήματος ηθών», πολύ «αίμα»…
Σ’ εκείνα και κάποιες συναντήσεις με το «αίσθημα» και στη συνέχεια και πάλι εκεί για τη συνήθη κυριακάτικη οικογενειακή «θερινή διασκέδαση»…
Τώρα τα λιγοστά τα θερινά τα σινεμά που απέμειναν έχουν χάσει τη γοητεία τους, το λαϊκό στοιχείο έχει λείψει, κλείστηκε στο ντιβιντάδικο της γειτονιάς σε μια εξατομικευμένη μορφή ψυχαγωγίας ή στο σήριαλ της ξεφτίλας...
Μας έλειψε ο μεταμεσονύχτιος, της παρέας ο περίπατος μετά το τέλος της ταινίας καθώς και η συζήτηση στο «διανυκτερεύον» καφενεδάκι…
Η λάμψη των αστεριών του ουρανού και εκείνων της οθόνης καθώς και η ασημένια πανσέληνος που μας συντρόφευαν μετά την προβολή έγιναν ανάμνηση…
Περίσσεψε έτσι η μοναξιά της ψυχής και η μούχλα της κάμαρας, πικρή αλήθεια μα είναι αλήθεια… Μας ξεμονάχιασαν δυστυχώς με τα τσιπάκια και τις ακριβοπληρωμένες τελικά πλαστικές «ευκολίες»…
Απομονωθήκαμε στην ευδαιμονία του άχρηστου, γίναμε έτσι βουβοί θεατές σ’ αυτό το μαύρο γκραντ γκινιόλ φιλμ που βιώνουμε σήμερα, δίνοντας εύκολο - προς το παρόν – υλικό στους άθλιους σκηνοθέτες της ζωής μας…
Με το φρέσκο νοτισμένο χωμάτινο πάτωμα και τα ασβεστωμένα περβάζια! Και μ’ εκείνες τις κρεμαστές λάμπες που όταν αυτές έσβηναν σε παρέδιδαν στο ασπρόμαυρο μυστήριο του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Ή στη μαγεία του ιταλικού μελοδράματος , με την Υβόν Σανσόν, την Συλβάνα Μαγκάνο , τον Αμεντέο Νατσάρι και τον «κακό» Φόλκο Λούλι…
«Το μεροκάματο του τρόμου» σφραγίδα εποχής Γαλλικού κινηματογράφου με τον ανεπανάληπτο Υβ Μοντάν , το ταξίδι στη «Μεγάλη χίμαιρα» με τον γίγαντα Ζαν Γκαμπέν, το «Ριφιφί» του μεγάλου Ντασέν, «Η δίκη» με τον ανεπανάληπτο Όρσον Γουέλς και άλλα αριστουργήματα…
Ποιος να λησμονήσει τη κυριακάτικη κοσμοχαλασιά, με ευκαιρία τις ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες. Τότε που ξεσηκώνονταν οι συνοικίες στα μέσα του 50 στολισμένες με τα γιορτινά τους για να συναντήσουν τον «Μεθύστακα» της «Φίνος». Λεφούσι που γέμιζε εκείνες τις προβολές σε μια ευκαιρία να ιδωθούν συγγενείς και φίλοι να σφίξουν τα χέρια , να τα πουν πριν σβήσουν τα φώτα και μετά στο διάλλειμα , μαγεμένοι από το παίξιμο του Ορέστη του Μακρή και των άλλων μεγάλων του ελληνικού κινηματογράφου, να απολαύσουν τη γκαζόζα και το πασατεποστράγαλο του μικροπωλητή…
Χωνάκια από εφημερίδες για τα φιστίκια της μισής δραχμής , κέρασμα «χορταστικό» που έμενε μετέωρο στη διαδρομή προς το στόμα όταν ο «κακός» ινδιάνος κατάφερνε να ξεφύγει από το κλοιό του στρατού των γιάνκηδων που σάρωνε τα κουφάρια των ατίθασων ιθαγενών στην προσπάθεια του να τα…εκπολιτίσει!
Από τότε μας εκπαίδευαν με τα «αθώα» καουμπόικα να δεχόμαστε τo έγκλημα του ιμπεριαλιστή και την εξόντωση του άμοιρου ντόπιου που υπερασπίζεται τη γη του…
Να και τα «επίκαιρα» που έμπαιναν εμβόλιμα πριν την κανονική προβολή. «Γαρνιρισμένα» με μπόλικο αντικομμουνισμό και βασιλικό άρωμα από τελετές απονομής βιβλιαρίων «απόρων κορασίδων»! Με επιτεύγματα της υπερατλαντικής προστάτιδός μας και πολεμικές «νίκες» από το μέτωπο της Κορέας…
Το θερινό το σινεμά φαινόμενο μοναδικό στο κόσμο που ίσως να το βοήθησαν να αναπτυχθεί οι ευνοϊκές καιρικές συνθήκες αλλά και το ολόγιομο φεγγάρι που εμπόδιζε τον ύπνο τουλάχιστον πριν την δωδεκάτην και βάλε…
Βεβαίως και το φτηνό εισιτήριο σε μια εποχή τρομακτικά δύσκολη, που επιστρέφει σήμερα πλησίστια… Εποχή που τα πάντα τότε μετριούνταν με τη δραχμούλα στο πόντο…
Όλα αυτά και πολλά άλλα , έκαναν το τεράστιο άσπρο πανί της οθόνης να φαντάζει σαν απέραντο πέλαγο, πρόθυμο να δεχτεί τα ταξίδια των ονείρων μας…
Τα θερινά τα σινεμά είναι και αυτά μια από τις αγάπες που πέθαναν πριν χρόνια , τουλάχιστον όπως τις ξέραμε…
Όπως τις γνωρίσαμε μικρά παιδιά που μαζεύαμε τις δεκάρες για να γίνουν τρεις ολόκληρες δραχμές όσο δηλαδή το εισιτήριο του «Σινεμά ο Παράδεισος» και ψηλώναμε τότε το μπόι μας για να περάσουμε τη πύλη του «ακατάλληλου δι’ ανηλίκους» όταν το αστυνομικό φιλμ είχε κατά τη γνώμη του «τμήματος ηθών», πολύ «αίμα»…
Σ’ εκείνα και κάποιες συναντήσεις με το «αίσθημα» και στη συνέχεια και πάλι εκεί για τη συνήθη κυριακάτικη οικογενειακή «θερινή διασκέδαση»…
Τώρα τα λιγοστά τα θερινά τα σινεμά που απέμειναν έχουν χάσει τη γοητεία τους, το λαϊκό στοιχείο έχει λείψει, κλείστηκε στο ντιβιντάδικο της γειτονιάς σε μια εξατομικευμένη μορφή ψυχαγωγίας ή στο σήριαλ της ξεφτίλας...
Μας έλειψε ο μεταμεσονύχτιος, της παρέας ο περίπατος μετά το τέλος της ταινίας καθώς και η συζήτηση στο «διανυκτερεύον» καφενεδάκι…
Η λάμψη των αστεριών του ουρανού και εκείνων της οθόνης καθώς και η ασημένια πανσέληνος που μας συντρόφευαν μετά την προβολή έγιναν ανάμνηση…
Περίσσεψε έτσι η μοναξιά της ψυχής και η μούχλα της κάμαρας, πικρή αλήθεια μα είναι αλήθεια… Μας ξεμονάχιασαν δυστυχώς με τα τσιπάκια και τις ακριβοπληρωμένες τελικά πλαστικές «ευκολίες»…
Απομονωθήκαμε στην ευδαιμονία του άχρηστου, γίναμε έτσι βουβοί θεατές σ’ αυτό το μαύρο γκραντ γκινιόλ φιλμ που βιώνουμε σήμερα, δίνοντας εύκολο - προς το παρόν – υλικό στους άθλιους σκηνοθέτες της ζωής μας…
Νίκος Μητσιάλης
Σχόλια