Η εκδίκηση ή η δικαίωση της ιστορίας...

Το μήνυμα, που μας κοινοποίησε ο φίλτατος της ΦΑΙΑΚΙΑΣ  Στέφανος Πάντος αναφέρεται στην Βολιβία και στα σπουδαία και αισιόδοξα, που συμβαίνουν εκεί... Στη χώρα, που δολοφονήθηκε ο Τσέ, η ιστορία γράφει μία από τις πιο όμορφες, πρωτότυπες εξωσυμβατικές ιστορίες της...

Μικρό  δείγμα της εκδίκησης της ιστορίας, που συντελείται στη χώρα όπου 47  χρόνια πριν  δολοφονήθηκε  ο  ΤΣΕ.

«Ένας ιθαγενής χωρικός είναι σήμερα πρόεδρος της Βολιβίας. Το έμβλημα των ιθαγενών είναι πλέον το σύμβολο της πατρίδας μας. Ο Tupaj Katari και η Bartolina Sisa έχουν αναγνωριστεί ως ήρωες της χώρας μας. Το Σύνταγμα ορίζει τη Βολιβία ως Κοινοτικό Πολυεθνικό Κράτος. Τα δύο τρίτα της Πολυεθνικής Νομοθετικής Συνέλευσης αποτελούνται από ιθαγενείς, χωρικούς, εργάτες και μικρούς παραγωγούς. Ο φυσικός πλούτος και οι δημόσιες επιχειρήσεις επέστρεψαν στα χέρια των Βολιβιάνων, μαζί με την ανάπτυξη μιας δεκάδας κοινωνικών προγραμμάτων που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των πιο φτωχών στρωμάτων. Δεν μας σκότωσαν. Και ηττήθηκαν.»

Άλβαρο Γκαρσία Λινέρα: Κράτος, Επανάσταση και Ηγεμονία

Προδημοσίευση από βιβλίο που θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες από τις Εκδόσεις Α/συνεχεια 

Τις τελευταίες μέρες προβάλλεται ανά την Ελλάδα ένα βίντεο που περιέχει την ομιλία του Άλβαρο Γκαρσία Λινέρα, αντιπροέδρου της Βολιβίας, στο 6ο Διεθνές Φόρουμ Φιλοσοφίας. Σχεδόν όλοι όσοι παρακολουθούν την ομιλία δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από το περιεχόμενό της, αλλά και από τον διόλου «αφ' υψηλού» τρόπο με τον οποίο ο Λινέρα καταπιάνεται με το θέμα του (Κράτος, Επανάσταση και οικοδόμηση της Ηγεμονίας). Όντας όχι απλά ένας σημαντικός διανοούμενος, αλλά ένας διανοούμενος που δοκιμάζει και δοκιμάζεται καθημερινά ως αντιπρόεδρος ενός κράτους, ο Λινέρα ξεκαθαρίζει έννοιες που έμοιαζαν συγκεχυμένες και απαντά σε προβληματισμούς που ξεφεύγουν από το στενό πλαίσιο της χώρας του ή και της Λατινικής Αμερικής. Αυτή η ομιλία, μαζί με δύο ακόμη κείμενά του, θα κυκλοφορήσει σύντομα σε βιβλίο από τις Εκδόσεις Α/συνεχεια. Εν είδει προδημοσίευσης παραθέτουμε δύο χαρακτηριστικά αποσπάσματα, υπενθυμίζοντας ότι στην ιστοσελίδα του Δρόμου (www.edromos.gr) μπορείτε να αναζητήσετε παλιότερο εκτενές αφιέρωμα στον Βολιβιάνο διανοούμενο και πολιτικό.

Θέλουμε ή όχι την κρατική εξουσία; Η απάντηση της Λατινικής Αμερικής

Αυτό που είπε η Λατινική Αμερική, κατά την ερμηνεία μου, είναι ότι είναι εφικτό να αλλάξουμε τον κόσμο μετασχηματίζοντας το κράτος. Παρ' όλο που δεν αποτελεί ικανή συνθήκη. Προσοχή, να μην αποκτήσουμε μια υπερβολικά κρατικιστική οπτική! Όμως, η αυτοπεριθωριοποίησή μας από την πάλη στο εσωτερικό του κράτους, από την πάλη για το μετασχηματισμό της δομής του κράτους, σημαίνει απλά την παραίτησή μας από τον κοινωνικό αγώνα. Είναι απλά μια στάση παρατηρητή προς τις σχέσεις κυριαρχίας στην κοινωνία. Είναι, με άλλα λόγια, μια επίκληση στην πολιτική αδυναμία.

Αυτό που έκανε η Λατινική Αμερική είναι να απαντήσει με άλλο τρόπο. Άρχισε να μεταμορφώνει τον κρατικό μηχανισμό. Προσοχή! Δεν έχει αλλάξει μόνο το πλαίσιο διακυβέρνησης: Αυτό θα ήταν μια απλή εναλλαγή κυβερνήσεων, αφήνοντας ανέπαφη τη δομή του κράτους. Όχι! Υπήρξε αλλαγή κυβέρνησης, αλλαγή των δομών λήψης αποφάσεων από την κυβέρνηση, τροποποίηση των μηχανισμών αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας, τροποποίηση στη συμμετοχή και στην κοινωνική παρουσία των λαϊκών στρωμάτων στα κοινοβούλια, στους δήμους, στις περιφέρειες, ουσιαστική τροποποίηση των οργάνων της δικαστικής εξουσίας, ουσιαστική τροποποίηση στην οργανωτική δομή της αστυνομίας και των ενόπλων δυνάμεων, αλλαγή στον πολιτισμό, στις παραδόσεις, στο σύστημα συμβολισμών της κοινωνίας, στα συλλογικά δικαιώματα.

Όταν συμβαίνει αυτό, βρισκόμαστε μπροστά σε μια επανάσταση. Επανάσταση δεν είναι μόνο η κλασική εικόνα μερικών μπολσεβίκων επαναστατών που εισβάλλουν στα Χειμερινά Ανάκτορα με τα όπλα - καλώς, αυτή είναι η κλασική εικόνα της ταινίας. Αλλά αυτό είναι μόλις η κορυφή του παγόβουνου. Έχουμε μια επανάσταση που πρέπει να την ονομάσουμε πολιτική επανάσταση, όταν η περίπλοκη δομή του μηχανισμού συσχετισμών, που ονομάζεται κράτος, αναδιατάσσεται και μετασχηματίζεται.

Όταν συμβαίνει αυτό, βρισκόμαστε μπροστά σε πολιτικές επαναστάσεις. Έχουμε πολιτική επανάσταση, όταν αλλάζει όχι μόνο η εκτελεστική εξουσία, όχι μόνο ο πρόεδρος ή οι υπουργοί, αλλά όταν μεταβάλλεται η κοινωνική προέλευση και το κοινωνικό περιεχόμενο της εκτελεστικής εξουσίας και των ατόμων που βρίσκονται στη διοίκηση του κράτους. Έχουμε επανάσταση, όταν μεταβάλλεται η ταξική σύσταση των κοινοβουλίων, όταν τροποποιείται ο δημοκρατικός τρόπος λήψης αποφάσεων που είναι ουσιώδεις για τη χώρα, κοινοβουλευτικά και εξωκοινοβουλευτικά. Έχουμε επανάσταση όταν η πειθαρχία, η συμβολική τάξη, η διδασκαλία στα εκπαιδευτικά κέντρα, τροποποιούνται και μετασχηματίζονται. Έχουμε επανάσταση όταν τα σχολεία, τα εκπαιδευτικά συστήματα των παιδιών μας, τα βιβλία που δίνουμε στους μαθητές, η μέθοδος διδασκαλίας με την οποία μεταδίδουμε τις γνώσεις, μετασχηματίζονται, τροποποιούνται ουσιαστικά. Εκείνη τη στιγμή γινόμαστε μάρτυρες μιας επανάστασης.

Τροποποίηση της ταξικής σύνθεσης των κυβερνώντων, του ταξικού περιεχομένου των αποφάσεων των κυβερνώντων, του τρόπου λήψης αποφάσεων, με τις οποίες καθορίζονται οι δημόσιες πολιτικές, μεταβολή του αξιακού συστήματος, του συστήματος συμβολισμών, του κανονιστικού πλαισίου μιας κοινωνίας: Αυτά, τα παρατηρούμε να συμβαίνουν στις χώρες μας.

Μετάβαση: Σκληρή, διαρκής πάλη μεταξύ του Παλιού και του Νέου

Αυτή η περίοδος μετάβασης είναι μια πάλη μέχρι θανάτου, ένας αλληλοκτόνος πόλεμος μεταξύ αυτών των εστιών της νέας κοινωνίας που θέλουν να επεκταθούν και των εστιών της παλαιάς κοινωνίας που αρνούνται να αποσυρθούν, που προσπαθούν να ξαναπάρουν τον έλεγχο και να εξαπλωθούν. Σ' αυτή την περίοδο μεταξύ του καπιταλισμού και της μη καπιταλιστικής κοινωνίας, που ο Λένιν ονόμαζε κομμουνισμό, βρίσκεται ο σοσιαλισμός. Δηλαδή, για τον Λένιν ο σοσιαλισμός δεν ήταν ακόμη ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Το νέο παραγωγικό μοντέλο θα ήταν ο κομμουνισμός, ή κοινοτισμός ή πείτε το όπως αλλιώς θέλετε - παγκόσμιος, σε πλανητικό επίπεδο.

Όμως, μεταξύ αυτού του καπιταλισμού, που είναι παγκόσμιος, και της νέας κοινωνίας, όπως και να την πείτε, που θα είναι επίσης παγκόσμια, υπάρχει μια περίοδος μετάβασης. Αυτή τη μεταβατική περίοδο ο Λένιν στα τελευταία του γραπτά την αποκαλεί σοσιαλισμό. Δεν είναι ένα καινούργιο παραγωγικό μοντέλο. Δεν είναι μια κοινωνία διαφορετική από την καπιταλιστική. Σοσιαλισμός είναι κομμάτια του καπιταλισμού σε σύγκρουση με τμήματα του κομμουνισμού σε μια ατελείωτη πάλη, εξαιρετικά πολύπλοκη, με προχωρήματα και οπισθοχωρήσεις, με επεκτατικές επιθέσεις και αντεπιθέσεις. Υπό αυτό το πρίσμα, η έννοια για να ορίσουμε τη σημερινή επαναστατική διαδικασία ως σοσιαλισμό, μου αρέσει, μ' αυτή τη λενινιστική έννοια, διότι ορίζει αυτή τη μάχη. Ακόμα βλέπουμε αγορές, ιδιωτικές επιχειρήσεις και σίγουρα θα συνεχίσουμε να βλέπουμε, δεν χρειάζεται να σκανδαλιζόμαστε γι' αυτό, και θα βλέπουμε οικονομία της αγοράς και συσσώρευση. Ναι! Όλα αυτά υπάρχουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν για δεκαετίες.

Αλλά απ' την άλλη υπάρχει πολιτική επαναστατική εξουσία που ρυθμίζει, καθοδηγεί, και υπάρχουν εστίες, μικρές εμπειρίες, που τείνουν να επεκταθούν, ενός άλλου οικονομικού καθεστώτος που δεν βασίζεται πλέον στην οικονομική αξία, δεν βασίζεται στο κέρδος, αλλά στη χρήση, στην υπηρεσία, στην αξία χρήσης, για να χρησιμοποιήσουμε τους όρους του Μαρξ. Πού υπάρχει άραγε αξία χρήσης, για παράδειγμα, σε αντίθεση με την ανταλλακτική αξία, το κέρδος; Όταν το κράτος επιδοτεί τη γεωργία, παραδείγματος χάρη. Εκεί δεν υπάρχει κέρδος, δεν υπάρχει η λογική του κέρδους, της συσσώρευσης, αλλά μια λογική αξίας χρήσης, μια λογική ικανοποίησης των αναγκών.

Αν στις βασικές υπηρεσίες, είτε στο νερό, είτε στο ρεύμα, είτε στο τηλέφωνο, το κράτος παρεμβαίνει ρυθμίζοντας τις τιμές, επιδοτώντας και περιορίζοντας τα κέρδη, η λογική του κέρδους αρχίζει να ηττάται από τη λογική της χρήσης. Η αξία χρήσης αντιμέτωπη με την ανταλλακτική αξία. Δηλαδή, μ' αυτή τη μικρή λεπτομέρεια, θέτουμε εκ μέρους του κράτους τις βάσεις μιας νέας οικονομικής οργάνωσης της κοινωνίας. Αν η Παιδεία είναι δωρεάν, αν το κράτος την ενισχύει και αποσπά από την ιδιωτική επένδυση ή την ιδιωτική επιχείρηση τον έλεγχο της Παιδείας και επιτρέπει και εγγυάται την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια ή Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το κράτος την πληρώνει. Και παλεύει ενάντια σ' αυτούς που λένε πως η Παιδεία είναι εμπόρευμα, στο οποίο έχουν πρόσβαση μόνο όσοι έχουν χρήματα. Έτσι δημιουργείται αυτός ο νέος χώρος κοινωνικότητας και αξίας χρήσης, πάνω απ' την ανταλλακτική αξία, το κέρδος, την καπιταλιστική συσσώρευση. Αν το κράτος στηρίζει, ενισχύει μια επιχείρηση εργαζομένων που παίρνουν τον έλεγχο αυτής της επιχείρησης και αυτοί μ' ένα δάνειο του κράτους προχωρούν την παραγωγική τους πρωτοβουλία και τα κέρδη της επιχείρησης μοιράζονται μεταξύ των ίδιων των εργαζομένων, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φωτεινό σημάδι, ένα επεκτατικό πυρήνα μιας νέας οικονομίας, μιας νέας κοινωνίας.

Ο σοσιαλισμός είναι αυτή η περίοδος μετάβασης, εσωτερικού και διαρκούς αγώνα μεταξύ των καπιταλιστικών οικονομικών δομών της αγοράς και των νέων αναδυόμενων δομών: της αξίας χρήσης, της κοινότητας, του κοινοτισμού, της κοινωνικότητας, εκκινώντας από το κράτος, εκκινώντας από την κοινωνία των πολιτών, άλλοτε προχωρώντας κι άλλοτε οπισθοδρομώντας. Πόσο θα διαρκέσει αυτή η διαδικασία μετάβασης μεταξύ αυτών των δύο παραγωγικών μοντέλων, μεταξύ των δύο μοντέλων παγκόσμιου πολιτισμού; Μπορεί να διαρκέσει αιώνες. Δεν υπάρχει ορισμένη ημερομηνία. Δεν το ορίζει κάποιο διάταγμα. Δεν το ορίζει η θεωρία. Το ορίζει η πράξη, ο αγώνας στην πράξη.

Ποιος  ειναι  ο  Λινερα?

Αλβάρο Γκαρσία Λινέρα: Βασικός νους του βολιβιάνικου πειράματος

         

Ο Αλβάρο Γκαρσία Λινέρα, αντιπρόεδρος του Πολυεθνικού Κράτους της Βολιβίας από το 2005, γεννήθηκε το 1962 στην Κοτσαμπάμπα - την επαρχία που με τους αγώνες της έμελλε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αλλαγή πορείας της Βολιβίας.σπούδασε μαθηματικά στο Μεξικό, όπου ήρθε σε επαφή με τους ανθρώπους και τις ιδέες των επαναστατικών κινημάτων του Ελ Σαλβαδόρ, της Νικαράγουας και της Γουατεμάλας. Ο συγχρωτισμός του μαζί τους βάθυνε τη σχέση που είχε ξεκινήσει ήδη από τα μαθητικά του χρόνια με την προοδευτική και μαρξιστική σκέψη και φιλοσοφία. Όπως είπε αργότερα, «στο Μεξικό ανακάλυψα μια νέα φλέβα: Βρήκα εξηγήσεις για πολλά ζητήματα στα οποία δεν με κάλυπταν οι απαντήσεις της τότε βολιβιανής Αριστεράς». Η επιστροφή του στη Βολιβία, το 1985, σηματοδότησε την απαρχή μιας πολυτάραχης ζωής. Παρά τη «λευκή» καταγωγή του, από την αρχή της δράσης του προσανατολίστηκε στην πολιτική δουλειά με τους ιθαγενείς πληθυσμούς, που πλειοψηφούν στη Βολιβία αλλά ήταν πάντα πολίτες τρίτης κατηγορίας. Όπως έχει γράψει ο ίδιος, «μέχρι σήμερα είμαι ένας μαρξιστής που γοητεύτηκε από την ιθαγενική εξέγερση».

Η συμβολή του στη γέννηση ενός νέου ιθαγενικού μαρξισμού
Σχεδόν αμέσως με το που γύρισε στη χώρα του, ο Λινέρα ήρθε σε επαφή με οργανώσεις χωρικών και ανθρακωρύχων, και κερδήθηκε από την ιδέα μιας ιθαγενικής εξέγερσης που θα καταλάμβανε την εξουσία. Εκείνη την εποχή πρωτογνωρίστηκε και με τον Έβο Μοράλες, ένα νεαρό τότε και ιδιαίτερα μαχητικό ηγέτη των ιθαγενών αγροτών. Η καταστολή του ιθαγενικού κινήματος από την ολιγαρχία, που αρνούνταν και τις παραμικρές μεταρρυθμίσεις, αλλά και η σταδιακή ρήξη του με την παραδοσιακή Αριστερά, που παρέμενε πεισματικά αγκυρωμένη σε μια δογματική και ρεφορμιστική πολιτική, τον οδήγησε να συμμετάσχει στον ένοπλο αγώνα. Συνιδρυτής του Αντάρτικου Στρατού Tupaj Katari (EGTK), που πήρε το όνομά του από τον ηγέτη των ιθαγενικών εξεγέρσεων του 18ου αιώνα κατά των Ισπανών αποικιοκρατών, πάλεψε για την οργανωτική συγκρότηση και τον ιδεολογικό εξοπλισμό του αντάρτικου συνδυάζοντας την ιθαγενική παράδοση με το μαρξισμό. Αποτιμώντας μετά από χρόνια αυτή την προσπάθεια, ο Λινέρα τόνιζε ότι «το αντάρτικο του EGTK υπήρξε η μεγαλύτερη πολιτικοστρατιωτική δομή δημιουργίας ιθαγενών πολιτικών στελεχών των τελευταίων 40 χρόνων - που ξεπεράστηκε μονάχα από το MAS» (το κίνημα του Μοράλες, που κέρδισε τις εκλογές το 2005).

Τα πέτρινα (αλλά και δημιουργικά) χρόνια
Το 1992 συνελήφθη και βασανίστηκε, μαζί με πολλά ακόμη ηγετικά στελέχη του EGTK. «Ήταν νύχτα», θυμάται αναφερόμενος στη σύλληψή του, «και έμοιαζε όλα να έχουν τελειώσει. Με υποχρέωσαν, δεμένο χεροπόδαρα, να στέκομαι όρθιος και άυπνος για πολλές μέρες. Με βασάνιζαν. Απειλούσαν να με εκτελέσουν κολλώντας μου ένα περίστροφο στο κεφάλι, επειδή αρνιόμουν να καταδώσω τους συντρόφους μου. Τότε πήρα την απόφαση: Είτε θα μας σκοτώσουν αυτή τη στιγμή, είτε θα είναι αυτοί που θα ηττηθούν. Κι εμείς θα χρησιμοποιήσουμε κάθε μόριο της φλόγας για τη ζωή ώστε να ανασυγκροτήσουμε και να κάνουμε πραγματικότητα το συλλογικό μας όνειρο: την ιθαγενική εξουσία».
Παρέμεινε φυλακισμένος, χωρίς δίκη, επί πέντε χρόνια. Εκμεταλλεύθηκε αυτό το διάστημα για να μελετήσει ακόμη βαθύτερα τη μαρξιστική θεωρία και κοινωνιολογία. Μέσα από το κελί του αναδείχτηκε σε σφοδρό πολέμιο του νεοφιλελευθερισμού και των «μονόδρομων» που τότε κυριαρχούσαν, ακόμη και σε μεγάλο τμήμα της παραδοσιακής Αριστεράς - την οποία κατηγόρησε ότι εξαγοράστηκε και συμβιβάστηκε. Όντας ακόμη στη φυλακή, πέρα από διάφορα κείμενά του σε προοδευτικά έντυπα, είδε δημοσιευμένο το πρώτο βιβλίο του (Forma Valor, Forma Comunidad), που τον καθιέρωσε ευρύτερα σαν διανοούμενο και προετοίμασε το δρόμο για μια πανεπιστημιακή καριέρα.

Πανεπιστημιακός και ακτιβιστής
Αφέθηκε ελεύθερος το 1997 και συνέχισε, από άλλο χαράκωμα πλέον, τη συμβολή του στην προσπάθεια συγκρότησης ενός λαϊκού πολιτικού και κοινωνικού μπλοκ με στόχο μια νέα εξουσία. Συνδυάζοντας τη θέση του καθηγητή κοινωνιολογίας και του πολιτικού ακτιβιστή, συστηματοποίησε ακόμη περισσότερο την ιδεολογική πάλη του ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, αλλά και τη διεξαγωγή ερευνών, μεταξύ άλλων για την κατάσταση της εργατικής τάξης στη Βολιβία.
Την ίδια περίοδο αναπτύσσονται και πάλι αιματηροί και ηρωικοί λαϊκοί αγώνες. Η είσοδος στον 21ο αιώνα βρίσκει τη Βολιβία να συγκλονίζεται από τον «Πόλεμο του Νερού», με επίκεντρο την ιδιαίτερη πατρίδα του Λινέρα, την Κοτσαμπάμπα. Η νικηφόρα αυτή μάχη αποτελεί ταυτόχρονα και την απαρχή μιας κοσμογονίας που θα ξεθεμελιώσει την παλιά Βολιβία της ολιγαρχίας και της εξάρτησης από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και θα βάλει τις βάσεις της νέας λαϊκής εξουσίας για την οποία πάλεψε και ο Λινέρα από τα νεαρά του χρόνια.
Το 2005, λίγο πριν την τεράστια εκλογική ανατροπή που έφερε για πρώτη φορά τον ιθαγενή Έβο Μοράλες στη θέση του Προέδρου της χώρας, ο Λινέρα δημοσίευσε το πιο γνωστό ίσως βιβλίο του, την Κοινωνιολογία των Κοινωνικών Κινημάτων στη Βολιβία. Σ' αυτό το έργο ξετυλίγεται το αποτέλεσμα μιας ιδεολογικής δουλειάς δεκαετιών, που αναδεικνύει τα κοινωνικά κινήματα σαν την πιο προωθητική και δημιουργική κοινωνική δύναμη - δουλειά που βρήκε έμπρακτη εφαρμογή στα πλαίσια της νέας εξουσίας που οικοδομείται στη Βολιβία από το 2005, με πλατιά λαϊκά στρώματα να συμμετέχουν πρωταγωνιστικά.  

Η Αντιπροεδρία: ένα προκεχωρημένο φυλάκιο της μετάβασης
Από τότε μέχρι σήμερα, η Αντιπροεδρία του Πολυεθνικού Κράτους της Βολιβίας έχει μετατραπεί σε ένα πολιτικό και ιδεολογικό εργαστήρι της λαϊκής εξουσίας, της πορείας μετάβασης προς μια νέα συλλογική κοινωνική οργάνωση. Πρωτοστατεί σε έρευνες, εκδόσεις, σεμινάρια - τα συμπεράσματα των οποίων δεν μένουν στο επίπεδο της θεωρίας, αλλά μεταφράζονται σε κοινωνικά προγράμματα, νόμους και εθνικές πρωτοβουλίες για την ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή του λαού στην άσκηση της εξουσίας και τη διαχείριση του εθνικού πλούτου. Μόνο και μόνο το ξεφύλλισμα του περιοδικού που άρχισε φέτος να εκδίδει η
 Αντιπροεδρία (με τον διόλου ακαδημαϊκό τίτλο Η Ημικρανία!) αρκεί για να πάρει κανείς μια ιδέα της δουλειάς που γίνεται - με απόηχο σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, και όχι μόνο.
Δεν είναι υπερβολή να θεωρήσει κανείς ότι εκεί, στη μακρινή και «φτωχή» Λατινική Αμερική, με επίκεντρο τη Βολιβία, γεννιέται σήμερα μια σκέψη και μια πράξη πολύ πλουσιότερη από αυτή που προσφέρει σήμερα η «ανεπτυγμένη» και συχνά αλαζονική, παρά τη βαθιά και πολύπλευρη κρίση της, Ευρώπη. Έτσι ίσως εξηγείται και το γεγονός ότι η ομιλία του Αλβάρο Γκαρσία Λινέρα στο 4ο Συνέδριο του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς αιφνιδίασε (ευχάριστα, αλλά αιφνιδίασε!) τις εκατοντάδες των αντιπροσώπων και των προσκεκλημένων, και συζητήθηκε περισσότερο από κάθε άλλη παρέμβαση.

Ο επίλογος δεν έχει γραφτεί ακόμη
Ας ολοκληρώσουμε αυτή τη σύντομη παρουσίαση με το πώς εξελίχθηκε η ιστορία από τη στιγμή που ο Λινέρα συνελήφθη και πήρε την απόφαση να μην υποκύψει: «Είτε θα μας σκοτώσουν αυτή τη στιγμή, είτε θα είναι αυτοί που θα ηττηθούν». Χρειάστηκε να μεσολαβήσουν πάνω-κάτω δυο δραματικές και οδυνηρές αλλά και ηρωικές δεκαετίες για να φτάσουμε στην τωρινή κατάσταση:

«Ένας ιθαγενής χωρικός είναι σήμερα πρόεδρος της Βολιβίας. Το έμβλημα των ιθαγενών είναι πλέον το σύμβολο της πατρίδας μας. Ο Tupaj Katari και η Bartolina Sisa έχουν αναγνωριστεί ως ήρωες της χώρας μας. Το Σύνταγμα ορίζει τη Βολιβία ως Κοινοτικό Πολυεθνικό Κράτος. Τα δύο τρίτα της Πολυεθνικής Νομοθετικής Συνέλευσης αποτελούνται από ιθαγενείς, χωρικούς, εργάτες και μικρούς παραγωγούς. Ο φυσικός πλούτος και οι δημόσιες επιχειρήσεις επέστρεψαν στα χέρια των Βολιβιάνων, μαζί με την ανάπτυξη μιας δεκάδας κοινωνικών προγραμμάτων που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των πιο φτωχών στρωμάτων. Δεν μας σκότωσαν. Και ηττήθηκαν.»

Σίγουρα, αυτός ο μακρινός (αλλά μόνο γεωγραφικά) αγώνας συνεχίζεται και μας εμπνέει!