Επίκαιρο, εστιασμένο και με χαρτακτηριστικό παράδειγμα τα πολιτικά δεδομένα του καιρού είναι το κείμενο του φίλτατου Θανάση Σκαμνάκη, που αντιγράγουμε από την ISKRA και θερμότατα προτείνουμε...
ΝΕΑ ΠΕΠΟΙΘΗΣΗ, ΝΕΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΣΚΑΜΝΑΚΗ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΝ ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ (11/11)
Για το Γιάννη Ρίτσο
Μια εισαγωγική αναφορά εκτός θέματος αλλά εντός του βαθύτερου εαυτού μας.
Σήμερα, 11 Νοέμβρη, είναι η μέρα που το 1990 πέθανε ο Γιάννης Ρίτσος. Πριν 25 χρόνια ακριβώς.
Είναι ένας μεγάλος ποιητής κι ήταν ένας συνειδητός κομμουνιστής.
Οι ήττες που έζησε τον έκαναν σοφό. Την τελευταία δεν άντεξε να την αντιμετωπίσει. Χρειαζόταν πολύ χρόνο και δεν είχε.
Κι αποφάσισε ουσιαστικά να αποχωρήσει.
Θα δανειστώ, και θα διαβάσω ως συμβολική υπενθύμιση, κάποιους στίχους από το ποίημα του «Ισμήνη», όπου η Ισμήνη μιλάει για την αδερφή της, την Αντιγόνη:
«πάντοτε μ’ ενδιέφεραν οι φλόγες με τις εύκαμπτες χορευτικές κινήσεις …
… και μετά το ευγενικό τους λύγισμα
μέσα σε μια βαθειά κατάνυξη, κι όχι ταπείνωση.
Το λύγισμα είναι θαρρώ το μέτρο του ύψους.
Οι πάντα φοβισμένοι δεν έχουν τη δύναμη (καθώς λόγου χάρη η αδερφή μου) να σκύψουν,
και το ύψος τους είναι μια παγωμένη ακαμψία.
Ποιά η περηφάνεια τους, λοιπόν; Ποιά η αρετή τους;
Ώ, η αδερφή μου ρύθμιζε τα πάντα μ’ ένα π ρ έ π ε ι ή δ ε ν π ρ έ π ε ι…»
* * *
1. Οι 5, αυτό το κουιντέτο που παρουσιάζεται ενώπιόν σας, έχουμε μακρά πορεία.
Με κάποιο τρόπο οι τέσσερεις ομιλητές ήταν αναγκαία επιλογή.
Το οποίο πιστοποιεί πως, καθώς άνθρωποι από το παρελθόν έρχονται να μιλήσουν για το μέλλον, το όλο εγχείρημα ήδη μπάζει κάποια νερά.
Κατόπιν τούτου είπαμε να ολοκληρώσουμε τον συμβολισμό παρακαλώντας έναν ακόμα προερχόμενον από εκείνο το παρελθόν να διευθύνει τη συζήτηση.
Έτσι, για να πιστοποιήσουμε την ειρωνεία, πως χρειάστηκαν 26 χρόνια προκειμένου να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι πέντε άνθρωποι που ήσαν μέλη της ΚΕ του ίδιου κόμματος.
Με όσους συνειρμούς αυτό συνεπάγεται.
2. Το Kommon πήρε την πρωτοβουλία αυτής της συνάντησης, που είναι η πρώτη μετά τις εκλογές, και ελπίζω όχι η τελευταία.
Επιδίωξή μας δεν είναι να παρακολουθήσουμε εδώ παράλληλους μονολόγους.
Θέλουμε να βγουν συμπεράσματα. Και κυρίως να δοθεί με καθαρές κουβέντες απάντηση στο κεντρικό ερώτημα: υπάρχει απάντηση;
Και να υπάρξει συνέχεια αυτής της συζήτησης. Σε ανοιχτές αίθουσες ή σε συναντήσεις των οργανώσεων.
3. Όμως, προϋπόθεση για τα περαιτέρω είναι η εκτίμηση της πραγματικότητας που διαμορφώθηκε μετά τις εκλογές.
Το εκλογικό αποτέλεσμα - και όχι μόνο - είναι για την Αριστερά σοβαρή ήττα που μπορεί να καταστεί μοιραία, δηλ. να γίνει ήττα με ιστορικό-στρατηγικό βάθος.
Μια μερίδα αξιοπρέπειας ή η περιορισμένη εκλογική δύναμη, που διέσωσαν κάποιοι σχηματισμοί, δεν μπορεί να είναι πηγή αυταρέσκειας και ενθουσιασμού, αλλά περισυλλογής και εφόδιο για την τωρινή δύσκολη φάση.
Τι έφταιξε;
Μπορούσαν τα πράγματα να είχαν αλλιώς εξελιχθεί;
Μπορούσαμε να ανατρέψουμε την κατάσταση;
Μπορούσαμε έστω να είχαμε διαμορφώσει κάποιες καλύτερες προύποθέσεις για το παρόν;
Αυτά είναι ερωτήματα που θέτουν οι αριστεροί άνθρωποι.
Όχι μονο οι διαψευσμένοι αλλά και εκείνοι που ακόμα ελπίζουν.
Και απαιτούν απάντηση.
Είναι η ώρα, λένε, να κηρύξουμε κατάσταση έκτατης ανάγκης για το λαϊκό κίνημα και την Αριστερά.
Δίνω ίσως δραματικό τόνο στις επισημάνσεις.
Δεν θα χρειαζόταν αν οι πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς έδειχναν πως σκέφτονταιόπως χιλιάδες αριστεροί.
Όμως δυστυχώς, αλλού περισσότερο κι αλλού λιγότερο επικρατεί μια ηπιότητα,επιεικώς, σχετικά με την κατάσταση που ζούμε.
Και η απογοήτευση απλώνεται, και είναι περισσότερο από φανερή.
Χρειάζεται ανάταξη του κινήματος, ανάταξη των διαθέσεων.
Μια νέα πεποίθηση και μια νέα οργάνωση.
4. Είναι βέβαιο πως πρέπει να ξεκινήσουμε από μια ακριβολογημένη εκτίμηση τουπως φτάσαμε ως εδώ. Ας μείνω σε μερικές μόνο επισημάνσεις που θεωρώ καίριες.
Η σημερινή ήττα ήταν συνεπακόλουθο μιας συνεχούς αδυναμίας της ριζοσπαστικής αριστεράς να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής της κρίσης.
Παρουσιάστηκαν σοβαρές δυνατότητες από το μεγάλης σημασίας εργατικό και λαϊκό κίνημα του 2010-12.
Ο τρόπος που τις αντιμετωπίσαμε, έδειξε πως ήμασταν ανέτοιμοι και ανεπαρκείς πολιτικά και στρατηγικά να δώσουμε σε αυτό το κίνημα περιεχόμενο και προοπτική.
Κι έτσι αφήσαμε ανοιχτό πεδίο στην ρεφορμιστική αυταπάτη του ΣΥΡΙΖΑ να κυριαρχήσει και να εκτιναχθεί ως την κυβέρνηση.
Αλλά η ασυνέπειά μας στα ιστορικά ραντεβού είναι συνεπής.
Ας πάρουμε την υπόθεση το δημοψηφίσματος. Μια μεγάλη ανάταση που υπονομεύθηκε και ανατράπηκε μ’ ένα μοντέρνο πραξικόπημα, στο οποίο συνασπίστηκε ο αστικός κόσμος, διεθνής και εγχώριος.
Ένα πραξικόπημα που δεν αξιολογήσαμε και δεν κινηθήκαμε να αποτρέψουμε ή έστω να κάνουμε να πληρωθεί ακριβά από τις δυνάμεις που το πραγματοποίησαν.
Ακόμα και τώρα δεν το έχουμε αξιολογήσει.
Η αστική τάξη, για πρώτη φορά στα πολλά τελευταία χρόνια τόσο ωμά και τόσο ανοιχτά εξέφρασε την συγκρουσιακή της διάθεση. Κυρίως έδειξε πως ξέρει να οργανώνεται.
Μας δίδαξε.
Συγκρότησε μια ενιαία επιτροπή για το ΝΑΙ.
Το ΟΧΙ δεν μπόρεσε να συγκροτήσει δική του επιτροπή.
Δεν το επεδίωξε.
Ούτε οι δυνάμεις που ήθελαν να το υποστηρίξουν με απόλυτη συνέπεια.
Αν είχε συγκροτηθεί θα ήταν άλλη η αφετηρία εκκίνησης της αντίστασης κατά του πραξικοπήματος Τσίπρα-ΣΥΡΙΖΑ-αστικής τάξης-ΕΕ-ΗΠΑ.
Θα είχε δημιουργήσει καλύτερους όρους για την ενωτική διεξαγωγή των αγώνων και η εκλογική συνεργασία θα αντιμετωπιζόταν ως δύναμη του κινήματος πρωτίστωςκαι δευτερευόντως με κομματικές κατατάξεις και υπολογισμούς.
Αλλά, ακόμα και τώρα δεν αναζητούμε ενιαίες μορφές οργάνωσης και δράσης.
Αντίθετα, στην πορεία αυτών των χρόνων, διαλύσαμε τις μορφές που είχαμε συγκροτήσει και οι οποίες έπαιξαν μέγιστο ρόλο στο κίνημα αντίστασης του 2010-12, με προεξάρχοντα το Συντονισμό Πρωτοβάθμιων Σωματείων.
Άλλοι, από εκείνους που συμμετείχαν, προτίμησαν να στραφούν προς τις κυβερνητικές φιλοδοξίες του ΣΥΡΙΖΑ κι άλλοι αναζήτησαν μια αφηρημένη, πιο καθαρή ταξικότητα.
Το αποτέλεσμα είναι ορατό.
Ούτε κυβερνητικές λύσεις ευοδώθηκαν ούτε η μεγαλύτερη ταξικότητα εξασφαλίστηκε. Απλώς χορεύουμε σε κενό.
5. Η αυτοκριτική τοποθέτηση είναι αναγκαίο βήμα για την ωρίμανση μιας νέας προσέγγισης των πραγμάτων και για τη χάραξη μιας πολιτικής που θα δίνει απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα.
Το ότι εδώ εκφράζω μια ατομικότητα ή έστω μια ομάδα περιορισμένης πολιτικής ευθύνης σε σχέση με τους πολιτικούς σχηματισμούς, δεν με (μας) καθιστά λιγότερο συνυπεύθυνο(ους) για τα συμβάντα.
Δεν αντιληφθήκαμε όλο το βάθος του προβλήματος, δεν κάναμε τις αναγκαίες προτάσεις, κυρίως μετά την εκτροπή του Ιουλίου, και δεν υπερασπιστήκαμε με το αναγκαίο σθένος και ανεξαρτησία εκείνες τις προτάσεις που θεωρούσαμε σωστές.
Λένε:
Δεν έφτασε ο χρόνος, ή δεν μας κατάλαβαν καλά.
Χρειάζεται να κερδίσουμε χρόνο και να κάνουμε κατανοητή τη γραμμή μας, τη σωστή γραμμή μας.
Τώρα είναι η ώρα της ανασυγκρότησης, της ισχυροποίησης μας.
Κι αφού δυναμώσουμε θα βγούμε στην αγορά της ενότητας.
Οι πολιτικές συμφωνίες και συμπορεύσεις δεν έχουν τίποτα να προσθέσουν και να προσφέρουν.
Λένε.
Έτσι, η αναζήτηση της πολιτικής συνεργασίας και του πολιτικού μετώπου εκπίπτει, προς το παρόν τουλάχιστον, στην ιδέα της κοινής δράσης.
7. Όσον αφορά τη δική μας γνώμη
Από τη σκοπιά μας είναι μιάς εξ αρχής αναγκαία η υπογράμμιση πως μετά τη στρατηγική ήττα που υπέστη το κομμουνιστικό κίνημα το 1989, υπάρχει κρίση σκοπού.
Ο σκοπός, κομμουνιστική προοπτική, θόλωσε τόσο που έγινε δυσδιάκριτος από τις εργατικές μάζες.
Ο κομμουνισμός είναι εξορισμένος ή αυτός που προβάλλεται είναι στρεβλός.
Η συχνή επανάληψη των λέξεων στα μανιφέστα, βοηθάει εμάς να διατηρούμε την επαναστατική μας αδιαλλαξία και πιθανόν ετοιμότητα, αλλά δεν κάνει περισσότερο σαφές το όραμα στα μάτια των εργαζομένων.
Κι όμως αυτή η δυνατότητα είναι πιο δυνατότητα από ποτέ.
Αρκεί να πειστούν εκτός από εμάς και οι άλλοι, και κυρίως η εργατική τάξη.
Αλλά …
Αλλά η εργατική τάξη είναι μια τάξη πραγματική.
Και ζητά πραγματικές απαντήσεις για να πειστεί και να στρατευθεί.
Τόσο για το μέλλον, όσο και για το παρόν που μπορεί να την οδηγήσει στο μέλλον.
Ακόμα όμως κι αν υποστηρίξουμε πως έχουμε χαράξει με πληρότητα το στρατηγικό στόχο απομένει το εξ ίσου κρίσιμο να ορίσουμε με ποιά πολιτική τακτική θα τον προσεγγίσουμε. Οπότε ξαναγυρίζουμε στα πεζά και καθημερινά και αγωνιώδη.
Τώρα τι λέμε; Και κυρίως, τι κάνουμε;
Μου έλεγε προχθές κάποιος φίλος. Η κοινωνία είναι απλωμένη κηροζίνη που περιμένει ένα σπίρτο να εκραγεί ή μπορεί και να εξατμιστεί αφήνοντας μόνο αναθυμιάσεις.
Θα συνεχίσουμε να καταναλώνουμε τα σπίρτα μας σε άφλεκτα υλικά;
Στο προηγούμενο διάστημα η εργατική τάξη και το λαϊκό κίνημα δεν μπόρεσε να εμφανιστεί με ικανοποιητική συγκρότηση.
Μπορεί τώρα; Και πως;
α/ Η σημερινή κατάσταση φέρνει αντικειμενικά στο προσκήνιο το διπλό πολιτικό ζήτημα: αφ’ ενός, τον αγώνα για την επιβίωση και τη ζωή, αφ’ ετέρου, τον αναγκαίο διαρκή και αποφασιστικό αγώνα για την ανατροπή, από τη σκοπιά της εργατικής τάξης, της συνολικής επίθεσης.
Γίνεται πρωτεύον ζήτημα η συγκρότηση παντού και με διάφορες μορφές του εργατικού κινήματος, το οποίο λόγω της φύσης και της οξύτητας των προβλημάτων πολιτικοποιείται με ραγδαίους ρυθμούς.
Για να μην περάσει ο οδοστρωτήρας από πάνω μας, να μην περάσει ο αντισυνδικαλιστικός νόμος, το ασφαλιστικό και τα λοιπά μέτρα του 3ου μνημονίου.
Η Αριστερά οφείλει συνεπώς να έχει ως πολιτική τακτική την κατάκτηση θέσεωνυπέρ της εργατικής πολιτικής, η οποία δεν θα αντικαθιστά την επιδίωξη μιας τελικής αναμέτρησης αλλά θα προηγείται και θα την προετοιμάζει.
Θέλουμε ένα κίνημα που θα διεκδικεί και θα κερδίζει μάχες αυξάνοντας τους μισθούς σε βάρος των κερδών, διευρύνοντας τη δημοκρατία στους χώρους δουλειάς και στην κοινωνία σε βάρος το αυταρχισμού, μετατοπίζοντας τις διεθνείς σχέσεις σε βάρος της ολοκληρωτικής ολοκλήρωσης της ΕΕ και της Διατλαντικής Συμφωνίας.
Έχει, επομένως, ζωτική σημασία να υπάρξουν μικρές έστω, επί μέρους, κατακτήσεις και νίκες, που μπορούν να αναπτερώσουν το ηθικό και να δημιουργήσουν αυτοπεποίθηση.
Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια σφοδρή επίθεση και είναι αναγκαίο αλλά και εφικτό αυτη η επίθεση να σπάσει σε ένα μέτωπο τουλάχιστον.
Καμιά κοινωνική τάξη, και πολύ περισσότερο μια επαναστατική τάξη, δεν μαθαίνει χωρίς μικρές η μεγάλες ήττες, αλλά και καμιά δεν προσεγγίζει την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα της επαναστατικής ανατροπής μόνο μέσα από ήττες και συνεχείς διαψεύσεις.
Οφείλει επομένως να έχει ως σταθερή πολιτική την πολιτική συγκέντρωσης ισχυρών δυνάμεων από το χώρο της εργασίας και του πνεύματος.
Οι “άμεσοι” εργατικοί στόχοι και πολύ περισσότερο οι υλικές νίκες, θα αποτελούν το βασικό όπλο του κινήματος για τις αγωνιστικές κατακτήσεις και αντιστάσεις του, σε μόνιμη αντιπαράθεση με την αδιαλλαξία και τους θεσμούς του συστήματος.
Φτάνει να τις διεκδικεί κανείς στα σοβαρά και να μη τις ευτελίζει. Και είναι όσο ποτέ αναγκαίο να μπούν κάτω από μια αντικαπιταλιστική και εν τέλει επαναστατική προοπτική - αλλά αυτή ακριβώς είναι η δική μας δουλειά.
Στο κάτω-κάτω το κίνημα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης είναι η μόνη πραγματική κίνηση που περιγελά τη μοιρολατρεία και την ακινησία και οδηγεί αδιάκοπα στην κατάργηση της κατεστημένης τάξης πραγμάτων, στο όνομα μιας κοινωνίας με ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα και αλληλεγγύη.
Με αυτά δείχνουν να συμφωνούν όλοι, τουλάχιστον όπως λένε και γράφουν.
Πως όμως θα υλοποιηθούν;
Αυθόρμητα;
Χωρίς ρόλο των πολιτικών δυνάμεων;
β/ Τι εμποδίζει να υπάρξει μια πολιτική συμφωνία;
Κίνημα και κοινή δράση δεν μπορεί ούτε να εκκινήσει, ούτε να προκόψει, αν δεν διαμορφώνει και διαμορφώνεται ταυτόχρονα από μια πολιτική συμφωνία για την ενοποίηση των κινημάτων.
Μια συμφωνία πάνω σε βαθύτερους πολιτικούς στόχους, όπου ταυτόχρονα θα αναμετρώνται στην πράξη και μέσα στο κίνημα οι γραμμές και οι στρατηγικές επιδιώξεις.
Αυτή δεν είναι μια λενινιστική αντίληψη της πολιτικής τακτικής;
γ/ Πηγαίνοντας στην αμέσως επόμενη πίστα, την πολιτική συμμαχία πάνω σε ένα πρόγραμμα, διατυπώνονται οι ποικίλες και περίπλοκες ενστάσεις.
Υπάρχει σήμερα τέτοιο πεδίο;
Οι ηγεσίες των δυνάμεων της ριζοσπαστικής αριστεράς, όλες, υποστηρίζουν πως όχι.
Ίσως και να έχουν δίκιο. Αν κάτι δεν είναι έτοιμο δεν μπορεί να γίνει.
Με ό,τι σχόλιο μπορεί καθένας να κάνει για την κατάστασή μας, αυτή είναι, αυτοί είμαστε. Όλοι λένε, να δυναμώσω εγώ πρώτα και μετά. Ας υποθέσουμε πως έχουν δίκιο. .
Όμως, η συμφωνία και η κοινή πράξη στο κίνημα ωριμάζει τις προϋποθέσεις για την πολιτική συμμαχία και εν τέλει για ένα πολιτικό μέτωπο με πρόγραμμα και αρχές.
Αυτό είναι λοιπόν το ζητούμενο.
Υπάρχουν διαφορές.
Ρεφορμιστικές αντιλήψεις που κινδυνεύουν να συμπαρασύρουν για άλλη μια φορά το κίνημα στις αυταπάτες και συνεπώς σε μια νέα ήττα.
Αλλά εν τέλει το ζήτημα δεν είναι πως να αποκαλύψεις τους ρεφορμιστές αλλά πως να συνεργαστείς μαζί τους χωρίς να υποκύψεις στη στρατηγική τους.
δ/ Τα πράγματα δείχνουν την ανάγκη ενός σύγχρονου Κομμουνιστικού Κόμματοςπου θα σχεδιάζει, θα οργανώνει και θα καθοδηγεί το αναγκαίο μέτωπο και θα οδηγήσει το κίνημα μέχρι την τελική νίκη.
Όμως, εμείς είμαστε ακόμα μικροί - και όχι κυρίως αριθμητικά - και ανέτοιμοι.
Και για τη συγκρότηση ενός Κομμουνιστικού Κόμματος δεν αρκεί η επιθυμία ακόμα και των καλύτερων ανθρώπων.
Τα τρία πράγματα, το κίνημα, το μέτωπο και το κόμμα θα ωριμάζουν και θα αναπτύσσονται μέσα στον ίδιο χώρο, στο κίνημα, και στον ίδιο χρόνο, της δράσης.
Με τον ιδιαίτερο ρόλο του καθενός, αλλά οπωσδήποτε με την αλληλοτροφοδότησή τους.
Το ΚΚΕ δεν βοήθησε λιγότερο τη συγκρότηση του ΕΑΜ απ’ όσο το ΕΑΜ τη συγκρότηση του ΚΚΕ.
8. Το Kommon είναι μια ιστοσελίδα και προσπαθεί να είναι ένα αυτόνομο ρεύμα κομμουνιστικής σκέψης, αναζήτησης και παρέμβασης.
Όχι ανταγωνιστικό αλλά συναγωνιστικό με τις υπάρχουσες κινήσεις και οργανώσεις.
Σε μια εποχή που το αίσθημα ιδιοκτησίας έχει ανθίσει εντός τους, ενώ οι ιδεολογικές ιδιοκτησίες έχουν χάσει μεγάλο μέρος της αξίας τους.
Δεν διεκδικούμε πρωτοπορία, αλλά έναν ουσιαστικό διάλογο και παρέμβαση των δυνάμεων κομμουνιστικής αναφοράς.
Με αυτή την έννοια θέλουμε να συμβάλλουμε, γι’ αυτό ζητάμε τη βοήθεια και συμβολή σας
Σχόλια