Είναι τόσο συνθλιπτική στην καθημερινότητα η πίεση,
που το σύστημα ασκεί πάνω στην ατομική και συλλογική συνείδηση των εργαζόμενων,
ώστε η ελπίδα της κοινωνικής αλλαγής μοιάζει κάποιες στιγμές φρούδα και
ατελέσφορη…
Όταν κάποιος περιγράφει την εξουσία της αστικής
ιδεολογίας κάτω από τους σύγχρονες δυνατότητες προπαγανδιστικής εξαπάτησης,
ηθικής διάβρωσης, καταναλωτικής ψύχωσης, ατομικιστικής αποξένωσης,
ρεφορμιστικής υπόσκαψης του οράματος και
της αναγκαιότητας της ριζικής κοινωνικής αλλαγής, είναι υποχρεωμένος να
συνειδητοποιήσει το μέγεθος των δυσκολιών για την υπέρβασή της.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων καλής θέλησης,
που χωρίς να έχουν μεταπέσει (τουλάχιστον ακόμη) στην κατηγορία των πονηρών
απολογητών του συστήματος, μετατρέπονται σε αρνητές η σε αμφισβητίες της
κοινωνικής ουσίας του καπιταλισμού…
Όμως, όποιες ‘μετεξελίξεις’ και να έχει να παρουσιάσει
η πορεία του, η ουσία παραμένει αναλλοίωτη και σύμφωνη με την Μαρξική ανάλυση.
Ήτοι, την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης
για την παραγωγή υπεραξίας, που καρπώνεται το κεφάλαιο.
Είναι δύσκολο να φανταστούμε, πώς ένας καλής πρόθεσης
ρεφορμιστής μπορεί να αρνηθεί αυτή την ‘γονιδιακή’ και αρχειακή ιδιότητα του
καπιταλισμού… Οποιες και όσες μεταμορφώσεις και να υποστεί… Είναι ο ‘ρεαλισμός’
της κούρασης, της απογοήτευσης ή/και της ήττας, που γεννάει σκέψεις παράλογες,
δανεισμένες από το οπλοστάσιο της ανιστόρητης καπιταλιστικής προπαγάνδας…
Σκέψεις, που κάποιοι, τις αρνούνταν μέχρι χτες και τελικά της υιοθετούν. Εστω
και χωρίς άλλα ευτελή και ιδιοτελή κίνητρα… Δεν είναι υποχρεωτικά ξεπουλημένος,
όποιος ταλαντεύεται ή παγιδεύεται στις ρεφορμιστικές αυταπάτες… Η ανοιχτή
αποκάλυψή τους θα δώσει σε μεγάλο βαθμό την ευκαιρία του ξεκαθαρίσματος…
Ζούμε, σε μία εποχή παρατεινόμενης άρνησης.
Τουλάχιστον με την σχετικότητα του ανθρώπινου βιολογικού χρόνου … Η κατάρρευση
σαν χάρτινου πύργου του πρώην
σοσιαλιστικού στρατόπεδου είναι αντικειμενικά ένας ογκόλιθος δυσκολίας για την
ιδεολογική σταθερότητα των στρατευμένων…
Συντηρητής αυτού του κλίματος άρνησης και καθήλωσης,
κατά την ταπεινή μας γνώμη, είναι και η ευκολία ερμηνείας της κατάρρευσης με
φραστικά σχήματα περί αντεπανάστασης… Τέτοιου τύπου ‘αναλύσεις’ που οι πιο
τολμηρές τους αναφέρονται και σε …κάποια λάθη κατά την οικοδόμηση του
σοσιαλισμού είναι βούτυρο στο ψωμί όσων αρέσκονται και αρκούνται στο …’τέλος
της ιστορίας’ στην ‘αιωνιότητα’ του καπιταλισμού και στην εξελικτική του
ανθρωποποίηση…
Εδώ είναι που χρειάζεται ανοιχτή, βαθύτατα ειλικρινής,
εξονυχιστική και απροκατάλυπτη δουλειά σε δύο κυρίως τομείς ιδεολογικής
κατεύθυνσης:
●Στην αναζήτηση των ριζικών αιτίων της αποτυχίας του
πρώην σοσιαλιστικού στρατόπεδου, που κατέληξε στην εύκολη κατάρρευσή του… Οσο
πιο τολμηρή και ανήσυχη είναι αυτή η διερεύνηση τόσο πιο ωφελημένες θα είναι οι
δυνάμεις, που εξακολουθούν να αναγνωρίζουν τον σοσιαλισμό, τον κομμουνισμό και
την αταξική κοινωνία σαν το μοναδικό και αδιάλειπτο δρόμο συντριβής της
καπιταλιστικής βαρβαρότητας.
●Στην εξαιρετικά υπομονετική και όχι απλά επίμονη
προσπάθεια αποκαλύψεων της βαρβαρότητας κάτω από πολυποίκιλους ωραιοφανείς
μανδύες εμπαιγμού και υποτίμησης… Αν ειλικρινά αναγνωρίζουμε την εκθετικά
πολλαπλάσια δύναμη της αστικής προπαγάνδας στις μέρες μας, τότε είμαστε
μονόδρομα υποχρεωμένοι να πολλαπλασιάσουμε την υπομονετική ενημέρωση των
θυμάτων της…
Είναι παγιδευτική αντίφαση να αναγνωρίζεις την εκθετικά
ενισχυμένη ικανότητα του καπιταλισμού για αποπροσανατολισμό, σύγχυση,
μικροβόλεμα κ.λ.π. και από την άλλη να μην διστάζεις με την πρώτη ευκαιρία να
στολίζεις με ‘ιδεολογικόμορφες’ ύβρεις τα όσα καλοπροαίρετα θύματα αυτής της
προπαγάνδας…
Αν απλά ικανοποιείσαι με αυτούς τους υποτιμητικούς
χαρακτηρισμούς είναι ακριβώς σαν να αναγνωρίζεις το ανίκητο της καπιταλιστικής
προπαγάνδας και να …καταριέσαι τη τύχη μας…
Μία τέτοια στάση γρήγορου κλεισίματος και οχύρωσης
πίσω από ισχύουσες αλήθειες και αξίες σημαίνει την παύση αμφισβήτησης της
δυνατότητας νίκης πάνω στην αλλοτριωτική δύναμη του καπιταλισμού…
Κάτω από την φαινομενική κυριαρχία του καπιταλισμού
αναδεικνύονται όλο και περισσότερο προς την επιφάνεια οι εσωτερικές του
αντιφάσεις, που απειλούν την ανθρωπότητα αλλά και την ίδια την ύπαρξη του πλανήτη…
Η σύγχρονη ριζοσπαστική, επαναστατική αριστερά μπορεί
και πρέπει να ξετυλίξει τον πλούτο των επιχειρημάτων, που στην πραγματικότητα
διαθέτει χωρίς να περιορίζεται σε τυποποιημένη, στερεότυπη φραστική επανάληψη
που κουράζει. Δεν μαρτυρεί αυτό, όπως πολύ νομίζουν, ιδεολογικο-πολιτική
συνέπεια αλλά αδυναμία αξιοποίησης μίας πλουσιότατης επιχειρηματολογίας…
Πλουσιότερης από ποτέ…
Μέγα μέρος των διατιθέμενων επιχειρημάτων μπορεί και
πρέπει να στραφεί εναντίον των ρεφορμιστικών συγχύσεων. Είναι πολύ ευκολότερο
να αντιπαρατεθείς σε επίπεδο θεωρητικό αλλά και πολιτικό με τον ρεφορμισμό
σήμερα… Τα χρόνια του ‘κρατικίζοντος’ καπιταλισμού, που είχε αναθέσει στους
σσιαλδημοκράτες να στηρίζουν το …’ανθρώπινο’ δημοκρατικό πρόσωπό του έχουν
τελειώσει ανεπιστρεπτί. Ο καπιταλισμός δεν θέλει να επιστρέψει εκεί αλλά δεν
μπορεί ακόμη και αν ήθελε…
Με όπλο τον λόγο και όχι τους αφορισμούς, ο
ρεφορμισμός μπορεί να ξεγυμνωθεί σαν απόλυτα ανίκανος να προωθήσει την υπόθεση
ακόμη και της απλής κοινωνικής προόδου μέσα στα αστικά πλαίσια, εξαιτίας της
πολύ μεγαλύτερης σύγχρονης καπιταλιστικής βαναυσότητας και ταυτόχρονης κρίσης…
Φυσικά, οι προβληματισμοί, οι επιστημονικές
αναζητήσεις και εμβαθύνσεις στην ουσία του Μαρξισμού δεν συνιστούν ρεφορμισμό…
Το αντίθετο: αποτελούν τεκμήριο επιστημονικότητας, γνησιότητας και ζωτικής
προωθητικής δύναμης… Είναι ο ρεφορμισμός, που εξαντλείται σε φτηνές ‘ευκολίες’,
σοφίσματα και φτηνιάρικους δικαιωματισμούς, που για να είμαστε ειλικρινείς
κάποιοι σκληροί νεοφιλελεύθεροι φαίνονται στις μέρες μας πιο αποφασισμένοι να
κυνηγήσουν…
Τελικά στο αρχικό ερώτημα του τίτλου με όλη την
δυσκολία και την δοκιμασία σκέψης και συναισθημάτων απαντάμε καταφατικά…
Μπορούμε να ελπίζουμε !!! Η εξέλιξη του καπιταλισμού, όσους νεωτερισμούς
και αν εμφανίζει, όσο και αν χρησιμοποιεί την αλματώδη εξέλιξη της τεχνολογίας
και της επιστήμης δεν τον καθιστά ικανό να υπερβεί τις ‘φυσικές’ οικονομικο-κοινωνικές
του νομοτέλειες… Η ανατροπή του, όμως, και κατ’ επέκταση η προάσπιση της ίδια
της ζωής δεν είναι νομοτελώς αναπόφευκτη…
Το δίλημμα σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα βρίσκεται μπροστά μας και αναζητά
την δική μας ενεργητική παρέμβαση για την θετική του επίλυση… Χωρίς αυτήν, η
βαρβαρότητα θα κερδίσει την κούρσα…
Σχόλια