EKΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΙRbnb ΥΠΑΡΧΕΙ και η ΜΟΝΑΞΙΑ

Mία πολεοδομική προσέγγιση

Με φόντο το αστικό τοπίο της Κέρκυρας, ο φίλτατος Δημήτρης Λεβέντης επιχειρεί μία αναλυτική προσέγγιση στην μοναξιά, την εγκατάλειψη και την αδιαφορία, που στιγματίζουν την εξελιγμένη εποχή μας! Την γεμάτη …οράματα ανάπτυξης σε πλαίσιο απύθμενης απανθρωπιάς… Η σκέψη του Μήτσου αποκαλύπτει τους κρίκους, που ενώνουν την οικονομική απληστία με τον πολεοδομικό ανορθολογισμό και την κοινωνική απομάκρυνση…

 

Πέρασε ήδη ένας μήνας από την διαπίστωση της τραγικής κατάληξης δύο γιαγιάδων συμπολιτισσών μας στην οδό Βλαχερνών στην Γαρίτσα.

Βρέθηκαν μουμιοποιημένες, νεκρές από ασιτία και αφυδάτωση.

Η δυσοσμία τράβηξε το ενδιαφέρον των περιοίκων βδομάδες μετά τον οδυνηρό μακρόσυρτο θάνατό τους.

Σε τούτο τον τόπο, αν δεν βρωμίσει κάτι, κανείς δεν ασχολείται.

Απομονωμένες, περιφρονημένες από θεούς κι ανθρώπους, έκαναν μήνες να φανούν, ν’ ακουστούν.

Κανείς δεν ενδιαφέρθηκε, κανείς δεν αναρωτήθηκε.

Ο νεαρός μπακαλόγατος της γειτονιάς είχε περάσει να τους αφήσει μια σακούλα με προμήθειες.

Η σακούλα έμεινε κρεμασμένη στην πόρτα άθιχτη.

Η μια γριούλα τού είχε ζητήσει ν’ ανοίξει την εξώθυρα γιατί είχε σπάσει το πόδι της και αδυνατούσε να κινηθεί.

Ο νεαρός δεν ανέλαβε την ευθύνη.

Στα σχολειά και στην κοινωνία η αρχή που διδάσκεται είναι:

- Μακριά από κάθε ανάληψη ευθύνης, σβήστε κάθε πρόθεση προσωπικής υπέρβασης, κάθε εκδήλωση προσωπικής διαφοροποιημένης θαρραλέας άποψης.

-Κοιτάτε το κώλο σας μην σας την φορέσει κανένας, προπαντός την πάρτη σας οι εχθροί είναι παντού!

Πέρασε, ξεχάστηκε.

Σε δρόμο πολυσύχναστο κατοικούσαν οι δυο κυρίες με καταγωγή από το Αίγιο, στον άξονα που συνδέει το τρίστρατο του Δεσύλλα με το αεροδρόμιο και τις λεωφόρους του νότου.

Η γειτονιά κοιτάζει τα τροχοφόρα που περνούν και μέγιστη έγνοια είναι να βρεθεί θέση για παρκάρισμα.

Από την πολεοδομική ενότητα λείπουν πια ο μανάβης, η βόλτα, το περίπτερο, ο τόπος συνάθροισης, που κάποτε ήταν ο ίδιος ο δρόμος αν υπήρχε κάποιο παρκάκι ή δυο παγκάκια σε μια δημόσια γωνιά.

Αν υπήρχε το μπακαλοκαφενείο, όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολιτικά παίζοντας τάβλι και κολτσίνα, οι τόποι συνάθροισης ενημέρωσης κι επαφής των πολιτών που λειτουργούσαν σαν εφημερίδες για την γειτονιά με αναφορά στις αρρώστιες, τους αρραβώνες, τους χωρισμούς, την μπόλικη δυστυχία και τις λιγοστές ευτυχισμένες στιγμές, τότε ίσως να βρισκόταν κάποιος να συντρέξει τις δυο απομονωμένες συμπολίτισσες, όπως και τους άλλους δυο που πέθαναν στην ίδια γειτονιά το περασμένο καλοκαίρι με τον ίδιο τρόπο.

Όλα αυτά ξεριζώθηκαν βίαια ξεκινώντας από πολύ παλιά.

Η πολεοδομική "ανάπτυξη" της απομόνωσης στη Δύση της μοναξιάς.

Η πόλη της κοινότητας στην ανατολή.

Η δύση ανέπτυξε τις πόλεις της μέσα σε ασφυκτικές περιτοιχίσεις (Idem Κέρκυρα) κι αργότερα, με την εκβιομηχάνιση, συγκέντρωσε τις εργατικές οικογένειες σε κλουβιά απλά για να αποδίδουν, να αναπαράγονται, να ικανοποιούνται με ψυχία.

Η ανατολή εισήγαγε μέσα στις πόλεις της το ανθρωπινότερο κύτταρο της κοινής αυλής που υπήρχε στην ύπαιθρο κι αναπαρήγαγε εκείνο το μοντέλο της κοινωνικής ζωής σε πυρήνες εντός του αστικού ιστού, πάλι τρεφόμενους με ψυχία αλλά με περισσότερη αλληλεγγύη και συνοχή στον πολεοδομικό και κατ' επέκταση στον κοινωνικό σκελετό και τις ζωτικές τους αρτηρίες.

Η στρεβλή επέκταση της πόλης και των χωριών του νησιού, χωρίς οργανωμένο ουσιαστικό σχέδιο, μόνο με πονηριές και τεχνάσματα που φαίνονται ανώδυνα αλλά είναι καταστροφικά,* ακολούθησε εκείνη την ευγενική προσπάθεια της Επιχείρησης πολεοδομικής ανασυγκρότησης στις αρχές της δεκαετίας του 80’, που είχε παρουσιαστεί στην ΕΟΚ σαν υπόδειγμα αλλά εγκαταλείφθηκε αισχρά στη συνέχεια χάριν της τουριστικής μονοκαλλιέργειας.**

Στην άλλοτε ζωντανή συνοικία της Γαρίτσας, που ακόμα πρόσφατα διέθετε μποστάνια και κήπους, φυτεύτηκαν αδιάφορες πολυκατοικίες, αποψιλώνεται ο ζωτικός χώρος του Άλσους, δολοφονείται η βλάστηση, ενώ το μισό έχει κυριευθεί από τραπεζοκαθίσματα στομαχικής τέρψεως, νεοελληνικά εύσημα ευμάρειας και ζωής τρυφηλής, μακριά από σκοτούρες.

Η διάλυση της υπάρχουσας κοινωνικής συνοχής είναι συνέπεια της άναρχης δόμησης με μοναδικό σκοπό το κέρδος.

Το σύστημα AirBnb, το τελευταίο φρούτο της διάλυσης -φαινόμενο που εξαπλώθηκε ασύδοτα- είναι ένας μόνο από τους παράγοντες της κοινωνικής αποξένωσης.

Εύκολη, φτηνή λύση, χωρίς γραφειοκρατικές επίπονες και απαιτητικές διαδικασίες, χωρίς ελέγχους και προδιαγραφές.

Ήρθε σαν συνέπεια της απόρριψης κάθε ιδέας πολεοδομικού σχεδιασμού, της περιφρόνησης για τις συνθήκες και την οργάνωση της ζωής των κατοίκων.

Με πασαλείμματα, αποθήκες, σώτο σκάλες, σοφίτες μη αμπιτάντε, πατάρια, “επισκευάζονται” προς επικερδή ενοικίαση σε πόλη και προάστια διώχνοντας τους ντόπιους στο πουθενά, καθώς και τους "απέναντι" φοιτητές, γιατρούς, νοσοκόμες, δημόσιους υπάλληλους, αφού οι χρήσιμες επιφάνειες μπλοκάρονται κι έχουν λιγοστέψει δραματικά.

Εδώ, το κράτος δεν τολμά ούτε να δώσει "οροφή" σ’ αυτή τη χρήση, αλλά ούτε καν να φέρει στη δημοσιότητα την ποσότητα των κλινών και των διαμερισμάτων του AirBnb.

Όλα για τον τουρισμό, που δεν είναι καμία βαριά βιομηχανία -όπως ηλιθίως γράφεται- αλλά ένα υπηρεσιακό σύστημα παροχής με σαθρές υποδομές που, όταν πέσει καμιά ντουφεκιά κατά λάθος στο Αιγαίο η την Κύπρο, πολλοί από τους "βιομήχανους" θα γυρίσουν να σπέρνουν τα χωράφια τους που τώρα είναι αποτιλιές.

Βιώνουμε μια βάρβαρη επίθεση στο νησί από εμετικούς νέο-αποικιοκράτες, όπως η Ikos, η Fraport κ.α. Οι πρώτοι κατέλαβαν το Βίδο και χτίζουν μες στη θάλασσα της Δασιάς, ενώ οι δεύτεροι μετά το αεροδρόμιο θέλουν να αρπάξουν το Γυμναστήριο…

Πανηγύρι με ξένα κόλλυβα τη δημόσια περιουσία, όπου η τοπική εξουσία τους έστρωσε χαρτί με ροδοπέταλα.

H Mενδώνη, κατά την πρόσφατη επίσκεψή της, προσπαθώντας να φτιασιδώσει την κυβερνητική απραξία κι ανικανότητα, ανάγνωσε με στόμφο τις θέσεις για την αξιοποίηση των φρουρίων.

Έτσι περιορισμένα, θα κάνουμε κείνο και τ' άλλο να τραβήξουμε δράσεις και γιορτούλες λες και πρόκειται για δυο σπιτόπουλα εκτός σχεδίου.

Ενώ η όποια συλλογιστική πρέπει να ξεκινά από την οργανική ένωση των οχυρών άμυνας με το εσωτερικό της πόλης.

Ποιας πόλης άραγε;

Με ποιες παραγωγικές και υπηρεσιακές κατευθύνσεις κυρίαρχες και μη, με τι ανθρώπινο υλικό και ποιας οικονομικής επιφάνειας;

Έχει ανάγκη αυτός ο κόσμος όλα αυτά τα αμέτρητα καφενεία με τους φρεντοτσίνους, τα άπερολ σπριτζ και τα μοχίτα, την ίδια ώρα που η λαϊκή αγορά των μικροπαραγωγών οδεύει στον αφανισμό και τα κιόσκια εγκαταλείπονται;

Που υποδομές, ιστορικά κτίρια, πολιτισμός καταρρέουν;

Για να δουλευτεί και να μπει στην πράξη ένα αντικείμενο αυτού του μεγέθους, πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε τη σύνθεση και τις ανάγκες της πόλης και του γηγενούς πληθυσμού της και μετά να δούμε πώς θα κατευθυνθούν τα τουριστικά καραβάνια.

Πρέπει να καταγραφούν οι χρήσεις, οι ιδιοκτησίες, οι κατοικίες, ο ενεργός πληθυσμός και οι απόμαχοι, και μετά να μπουν με χαρτί και μολύβι η οργάνωση του περιφρονημένου δημόσιου χώρου και η σύνδεσή του με τη ζωή και το εσωτερικό των κτιρίων.

Να ιεραρχηθούν οι προτεραιότητες, να ξεκινήσει ρεαλιστικός σχεδιασμός με στόχους κύρια για την βελτίωση της ζωής και του περιβάλλοντος των μονίμων κατοίκων

Χωρίς αξιοποίηση των υπαρχόντων κοινόχρηστων επιφανειών σε πόλη και "χωριά", που η οικιστική τους εξάπλωση είναι τερατογένεση του αστικού μοντέλου κατοικίας, δεν θα προχωρήσει τίποτε και όλα θα μείνουν στο τέλμα της συνήθους φανφάρας.

Και γιατί όχι εύρεση καινούργιων κοινόχρηστων χώρων για να ανασάνουμε, να μιλήσουμε, να αλληλοβοηθηθούμε, να αλληλοσυμπληρωθούμε, να πεθάνουμε με κάποιον δίπλα μας να μας κρατά το χέρι και όχι στην ερημιά της εγκατάλειψης όπως οι δύο κυρίες.

Ας πάψουν να επιδεικνύουν οι ναρκισευόμενες αρχές ένα ψεύτικο πρόσωπο της Κέρκυρας που υπάρχει μόνο στο ακατοίκητο -πούλεγε και η Μαλβίνα- μυαλουδάκι τους .

Σ.Σ.:

*Είχα επισημάνει με σειρά τεσσάρων άρθρων μου το φθινόπωρο του 21, με αφορμή το Σολάρι, την αλλοίωση και την καταστροφή που φέρνουν αυτές οι νομικοπολεοδομικές ντρίπλες (astuces).

** Εκείνα τα χρόνια στα τέλη των 70's η τοπική οργάνωση του Κουκουέ είχε τολμήσει να επεξεργαστεί θέσεις κατά της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού, πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχα. Πάνε δεκαετίες που αυτή η ουσιαστική πολιτική, έχει ριφθεί στον κάλαθο των άχρηστων, όπως και πολλά άλλα άλλωστε, μεταξύ των οποίων η μαρξιστική σκέψη κι ανάλυση.

*** Παραθέτω τρία στάδια επεξεργασίας του ίδιου πίνακα του Βαν Γκογκ που κολλάει στην περίπτωση με τίτλους από αριστερά πρός τα δεξιά :

Mελέτη για έναν Ξεχαρβαλωμένο

Ξεχαρβαλωμένος

Στην πύλη της αιωνιότητας