Πέρασαν 9 χρόνια κιόλας από την περιφρονητική απόρριψη από μεριάς
ελληνικής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ της ετυμηγορίας του 62% του Ελληνικού λαού,
που κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες στάθηκε όρθιος με συγκλονιστική
αξιοπρέπεια στους εκβιασμούς των ηγετών της καπιταλιστικής Ευρώπης…
Ο φίλτατος Δημήτρης Στρατούλης μας κοινοποίησε άρθρο του που
έχει ήδη ανέβει στον ιστότοπο efsyn, με τίτλο: Ας
μιλήσουμε, λοιπόν, για το 2015. Περιλαμβάνει τις εκτιμήσεις του τόσο για τις
αιτίες όσο κυρίως για τις πολιτικές συνέπειες της τότε κυβερνητικής υποταγής.
Εχει ενδιαφέρον, παρ’ όποιες και όσες επιφυλάξεις ή/και αντιρρήσεις
μπορεί κανείς να έχει με τις απόψεις του Δημήτρη…
Ετσι και αλλιώς δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα γεγονότα εκείνων των
ημερών σημάδεψαν και -κατά την γνώμη μας- θα σημαδεύουν για καιρό ακόμα τα
πολιτικά πράγματα στην χώρα.
Παραθέτουμε.
Ας μιλήσουμε λοιπόν για το 2015.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, βουλευτής της Νέας Αριστεράς,
πρώην υπουργός Οικονομικών κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ, γράφει στην «Εφημερίδα των
Συντακτών» (29/30/6/2024) ότι η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015 δεν
είχε κομβικό ρόλο στη μετέπειτα δεξιά στροφή του και στην πορεία της Αριστεράς.
Εχω αντίθετη άποψη. Η συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν
καταστροφική. Εχασε την πολιτική αξιοπιστία του, διασπάστηκε, ενσωματώθηκε στο
σύστημα, με τη νέα ηγεσία του να εκφυλίζεται πολιτικά. Στον λαό και -ιδιαίτερα-
στη νεολαία επικράτησε κλίμα απογοήτευσης και πολιτικής αποστράτευσης. Η
κοινωνία συντηρητικοποιήθηκε. Η Ν.Δ. ανάκτησε την πολιτική κυριαρχία,
κερδίζοντας αλλεπάλληλες εκλογές.
Η τότε ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, υιοθετώντας το
νεοφιλελεύθερο δόγμα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση (TINA), αποδυνάμωσε τα
κοινωνικά κινήματα στην Ελλάδα και διεθνώς. Ανακούφισε τις εγχώριες και
ευρωπαϊκές κυρίαρχες αστικές δυνάμεις, γιατί αποτράπηκε ο κίνδυνος ανατροπής
στην Ελλάδα, που θα αποτελούσε θετικό παράδειγμα για άλλους λαούς και απειλή
για τα νεοφιλελεύθερα θεμέλια Ε.Ε. και ευρωζώνης.
Επέδρασε αρνητικά στις αριστερές δυνάμεις ευρωπαϊκών
χωρών, που ήταν σε σημαντική άνοδο, συμβάλλοντας στην εκλογική υποχώρησή τους
(Ανυπότακτη Γαλλία) ή σε δεξιά στροφή και συρρίκνωσή τους (Podemos).
Αριστερές δυνάμεις, που δεν συμμετείχαν στην κυβέρνηση
ΣΥΡΙΖΑ ή αποχώρησαν από αυτόν (ΛΑΕ, ΜέΡΑ25 κ.λπ.) πλήρωσαν εκλογικά τις
μνημονιακές αντικοινωνικές πολιτικές της, που εφάρμοζε στο όνομα, δήθεν, της
Αριστεράς, συκοφαντώντας την συνολικά.
Ισχυρίζεται, επίσης, ότι το 2015 δεν μπορούσε να
αποφευχθεί η μνημονιακή συνθηκολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Διαφωνώ ριζικά με αυτό το αφήγημα. Στο βιβλίο μου «8
μήνες που συντάραξαν την Ελλάδα» (εκδ. Τόπος) τεκμηριώνω ότι, κάτω από
ορισμένες προϋποθέσεις, τα πράγματα θα μπορούσαν να πάνε αλλιώς. Οτι η
μνημονιακή συνθηκολόγηση δεν ήταν μονόδρομος!
Αυτό που απέτυχε ήταν η διαπραγματευτική στρατηγική
της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στους δανειστές. Διαπραγματεύτηκε μαζί τους, ως
κυβέρνηση, χωρίς να αμφισβητεί την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, την ευρωζώνη
και το ευρώ. Υποτίμησε τη λαϊκή παρέμβαση, παρέκαμψε τα συλλογικά όργανα του
ΣΥΡΙΖΑ, είχε αυταπάτες για αξιοπρεπή συμφωνία χωρίς συγκρούσεις και ρήξεις με
τους δανειστές.
Αναμφίβολα, οι δανειστές (Ε.Ε., ΔΝΤ) χρησιμοποίησαν σε
βάρος της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ βάρβαρες, εκβιαστικές, απειλητικές
πρακτικές, για να μην ακυρώσει τα Μνημόνια. Ομως, αυτή διέθετε πολιτικά και
οικονομικά εργαλεία προώθησης μιας εναλλακτικής διεξόδου, που δεν αξιοποίησε.
Θα έπρεπε να είχε επεξεργαστεί και ετοιμάσει τον λαό για «σχέδια Α και Β». Το
«σχέδιο Α» θα ήταν το πρώτο που θα επιχειρούσε να εφαρμόσει και το «σχέδιο Β»
(αναστολή αποπληρωμής δημόσιου χρέους, λογιστικός έλεγχός του, σύγκρουση και ενδεχόμενη
ρήξη με την ευρωζώνη κ.λπ.) θα ήταν λύση έκτακτης ανάγκης, εάν οι δανειστές την
εμπόδιζαν.
Δυστυχώς, δεν είχε ως πολιτική επιλογή την
προετοιμασία και εφαρμογή «σχεδίου Β». Αγκιστρώθηκε στο «σχέδιο A» (πρόγραμμα
Θεσσαλονίκης), που, τελικά, ούτε αυτό εφάρμοσε. Εγκλωβίστηκε στην αυταπάτη της
αξιοποίησης δήθεν διάφορών μεταξύ των δανειστών, ενώ αυτοί είχαν κοινή
στρατηγική την ταπεινωτική υποταγή της.
Δεν χρησιμοποίησε ποτέ έναντι των δανειστών ως
αποτελεσματικά διαπραγματευτικά εργαλεία, που θα έθεταν σε διακινδύνευση
θεμελιώδη συμφέροντά τους –και αποτελούσαν προτάσεις της Αριστερής Πλατφόρμας
του ΣΥΡΙΖΑ– τη διακοπή αποπληρωμής και διαγραφή του δημόσιου χρέους, ενώ αυτοί
από τις 20/2/2015 διέκοψαν τη χρηματοδότηση της χώρας, ούτε την απειλή
ενδεχόμενης εξόδου από την ευρωζώνη.
Ούτε μετά το δημοψήφισμα της 5ης/7/2015 έκανε τίποτε
από αυτά ούτε προσπάθησε να εφαρμόσει το αντιμνημονιακό πρόγραμμά της.
Απόρριψε, μάλιστα, και την ύστατη πρόταση της Αριστερής Πλατφόρμας και άλλων
δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ να παραιτηθεί και να προκηρύξει εκλογές, λέγοντας
προεκλογικά την αλήθεια στον λαό, ότι τα Μνημόνια πάνε πακέτο με το ευρώ και
ότι για να τερματιστούν ήταν αναγκαία η έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη, η
έκδοση εθνικού νομίσματος, η διακοπή αποπληρωμής του δημόσιου χρέους και η
εφαρμογή ενός αντιμνημονιακού φιλολαϊκού προγράμματος. Ακόμα και εάν ο ΣΥΡΙΖΑ
τις έχανε, θα παρέμενε ισχυρό ενωμένο αντιμνημονιακό αριστερό κόμμα μαχητικής
αντιπολίτευσης. Θα διατηρούσε την πολιτική αξιοπιστία του, δεν θα υποχωρούσαν
οι κοινωνικοί αγώνες. Θα παρέμενε ζωντανή η ελπίδα ότι υπάρχει εναλλακτική πολιτική.
Σήμερα, σε συνθήκες επέλασης ακραίου
νεοφιλελευθερισμού και αυταρχισμού, μεγάλης ανόδου της Ακροδεξιάς, νέων
κοινωνικών μετώπων, η μόνη διέξοδος υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων είναι η
συνεργασία των αριστερών δυνάμεων. Αυτή δεν μπορεί να χτιστεί πάνω στην αποδοχή
ως μονόδρομου του νεοφιλελευθερισμού, της υπεράσπισης της μνημονιακής πολιτικής
της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ 2015-2019, της συγκρότησης ενός κεντροαριστερού πόλου για
την ανασύσταση ενός νέου δικομματισμού ως σταθεροποιητικού παράγοντα του
συστήματος. Αντίθετα, πρέπει να διαμορφώνεται σε προγραμματικές βάσεις που
δίνουν λύσεις με αγώνες στα άμεσα προβλήματα, συγκρουσιακές με τις
νεοφιλελεύθερες πολιτικές και την ολιγαρχία, ανοιχτές σε βαθύτερες
ριζοσπαστικές αλλαγές. Γι’ αυτό, η ΛΑΕ-Α.Α., στις παρούσες συνθήκες, επιμένει
στη συνεργασία των δυνάμεων της ανυπότακτης ριζοσπαστικής Αριστεράς, ώστε να
αποτελέσουν ισχυρό πόλο αντιπολίτευσης, αποκούμπι των πληττόμενων από τις
εφαρμοζόμενες πολιτικές λαϊκών στρωμάτων και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.
Δημήτρης Στρατούλης, Γραμματέας
ΛΑΕ-Α.Α., πρ. υπουργός και βουλευτής
Σχόλια