Είχαμε την τύχη…

…Να έχουμε επισκεφθεί το 1990, την Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, ως μουσείο… Και διατηρούμε πολύ ζωντανές μνήμες από τον πλούτο τοιχογραφιών και ψηφιδωτών… Θεματική πανδαισία και μεγάλο εύρος σε σχέση με το περιορισμένο, κατά την γνώμη μας, στον συνήθη διάκοσμο βυζαντινών εκκλησιών… Μοναδικό δείγμα της εποχής των Κομνηνών και των Παλαιολόγων… 

Εποχή πολιτικής παρακμής αλλά και ταυτόχρονα καλλιτεχνικής άνθισης… Εκείνο, που μας συγκλόνισε στην θέαση αυτών των έργων ήταν η υπέρβαση της υστεροβυζαντικής τεχνοτροπίας από την αποστέωση και την καθήλωση στην επιθανάτια αγωνία προς την ζωή και την δικαίωσή της… Τεχνοτροπία και θεματογραφία κάνουν στροφή προς το γήϊνο, το φυσικό, το ρεαλιστικό, το αισιόδοξο. Μορφές και χρώματα σε πραγματική «ρήξη» με την παράδοση του φόβου και της ταπεινότητας… Αισθανθήκαμε και το πιστοποιήσαμε αργότερα διαβάζοντας τις θέσεις των ειδικών, πως σε αυτή την τέχνη υπάρχουν τα σπέρματα και τα πρώτα μηνύματα της αναγεννησιακής…  

Από τα πιο σπάνια δείγματα, λοιπόν, αυτής της συνέχειας  στην ιστορία και στον πολιτισμό. Αρχιτεκτονική και διάκοσμος  αψευδείς μάρτυρες…

Και τώρα;;; Τώρα ο Τουρκικός εθνικισμός, ταγμένος στην αλλοτρίωση, τον φανατισμό και την καθυπόταξη συνειδήσεων ετοιμάζει την μετατροπή της σε τζαμί… Εργο, που έχει υπερβολικές απαιτήσεις παρεμβάσεων για να καλυφθεί ο διάκοσμος, που είναι ασύμβατος με την Μωαμεθανική ιδεολογία και τελετουργία… Τι μέλλει γενέσθαι;;;

Ελπίζουμε να μην επανέλθουμε στις εποχές του επικάλυψης με ασβέστωμα έργων, που έχουν καταταχτεί στα μνημεία της παγκόσμιας κληρονομιάς…

Βέβαια, όταν ο de facto αντιδραστικός, σκοταδιστικός, αναχρονιστικός θρησκευτικός φανατισμός, οποιασδήποτε προέλευσης βρίσκεται στην φαρέτρα των κυρίαρχων ως επιτυχές εργαλείο καθυπόταξης των υποταγμένων, δεν χωράνε εύκολα η ελπίδα και η αισιοδοξία…