Αφορμή για το σημείωμα αυτό η 19η Μάη,
ημέρα μνήμης της σφαγής εκατοντάδων χιλιάδων Ποντίων από το εθνικιστικό
καθεστώς των Νεότουρκων…
Αν στους σφαγμένους προσθέσουμε τους βασανισμένους,
τους διωγμένους, του φυλακισμένους, τους εξορισμένους μαζεύουμε κανένα
εκατομμύριο ψυχές…
Ευάριθμο πλήθος για να μιλήσουμε για γενοκτονία;;; Το
ζήτημα έχει γεννήσει και στη χώρα μας ανόητες ‘ιστοριολογικές’ συγκρούσεις με
βάση ορισμούς και παραδοχές, πολλές φορές ελάχιστα επιστημονικούς και πολύ
περισσότερο βολονταριστικούς, που καθόλου δεν αφορούν τους λαούς… Αντίθετα, τις
περισσότερες φορές οι σχετικοί χειρισμοί προκύπτουν από τις ανάγκες
κρατικής-εθνικής-εθνικιστικής προπαγάνδας…
Τι παραμένει αδήριτο;;; Πως ένας ολόκληρος κόσμος, ο
Ποντιακός Ελληνισμός, σφάχτηκε και
ξεριζώθηκε από τις εστίες του, όπου γεννήθηκαν και πραγματώθηκαν μεγάλες στιγμές
του ανθρώπινου πολιτισμού… Μία από τις σκοτεινότερες στιγμές της ιστορίας του
20ου αιώνα, που βρίσκεται ακόμη και σήμερα στην σκιά άλλων παρόμοιων
τερατουργημάτων…
Στην προκείμενη περίπτωση, η ευρύτερη ομολογουμένως γενοκτονία
των Αρμενίων είναι η σημαιοφόρος του πόνου και της τραγωδίας…
Και οι δύο όμως-όπως και άλλες σύγχρονες με αυτές
γενοκτονίες στην Μικρά Ασία- έχουν κοινό αίτιο… Το χέρι των Τούρκων είναι η
εύκολη απάντηση… Πόσο όμως είναι ακριβής και πόσο βοηθάει τους λαούς να
κατανοήσουν την ιστορία για να αποφεύγουν τις κακοτοπιές της;;;
Στην περίπτωση της γενοκτονίας των Ποντίων ισχύει
συμβολικά και αναλογικά ο στίχος του ποιητή για το πολιορκημένο Μεσολόγγι: Αραπιάς
άτι, Γάλλου νους, βόλι Τουρκιάς, τοπ’ Αγγλου… Το κίνημα των Νεότουρκων, που
εντάσσεται στην απόπειρα δημιουργίας εθνικών κρατών στην Μέση Ανατολή (η Ευρώπη
έχει προηγηθεί) αναφέρεται σε μία περιοχή με πολλές ιδιορρυθμίες, ανάμεσα στις
οποίες η μεγαλύτερη ίσως είναι η πολυφυλετικότητά της…
Η Μικρά Ασία υπήρξε η εστία ή η γειτονιά ανάπτυξης,
εξέλιξης και δράσης σπουδαίων πολιτισμών (Ασσυριακού, Χετταίου, Βαβυλωνιακού,
Περσικού, Φρυγικού, Λυδικού, Αρμενικού, Γαλατικού, Κουρδικού κ.λ.π.), που
σημάδεψαν καθοριστικά την παγκόσμια εξέλιξη… Αξίζει να θυμηθούμε, πώς και το
θεωρούμενο ως βάση της Ευρωπαϊκής αναγέννησης και κουλτούρας Ελληνικό πνεύμα
έχει την βάση του εδώ: στα Μικρασιατικά
παράλια του Αιγαίου και στις ακτές του Εύξεινου Πόντου… Από εδώ
μεταλαμπαδεύτηκε στην Ελλάδα και την Νότια Ιταλία, όπου και γνώρισε την περαπέρα
εξέλιξη και διαμόρφωσή του…
ΟΙ μακρόχρονες διαχρονικές παρακαταθήκες και ένα
σπουδαίο εθνο-πολιτισμικό μωσαϊκό, δεν ευνοούσαν την ανάπτυξη ενός ισχυρού
μονολιθικού κράτους… Αυτού, δηλαδή, που αποτελούσε το εθνικιστικό όραμα των
Νεότουρκων.
Η πολιτική στόχευση των Νεότουρκων συναντήθηκε χρονικά
με την επιθυμία των Ευρωπαίων Ιμπεριαλιστών να αποκτήσουν έναν αξιόπιστο
χωροφύλακα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, γη της ενεργειακής επαγγελίας
(πετρέλαια Μοσούλης και Ιρκούτσκ).
Γι’ αυτό και οι …λατρεμένοι μας προστάτες και σύμμαχοι
την ‘έκαναν’ σταδιακά, με ελαφρά – πηδηματάκια…. Την τχική στήριξη προς την …φίλη και σύμμαχο
Ελλάδα, την μετέτρεψαν σε σύντομο χρονικό διάστημα (1915-1922) σε ευμενή ή
δυσμενή ουδετερότητα και στο τέλος σε κεκαλυμμένη εχθρότητα…
Μαζί με την εξαρτημένη από τα Ιμπεριαλιστικά κέντρα
στάση των Ελλήνων πολιτικών και της κυρίαρχης αστικής τάξης επήλθε το γνωστό
άθλιο αποτέλεσμα: Το ξερίζωμα του Ελληνισμού
της Μικράς Ασίας από τις πατρογονικές εστίες 3500 χρόνων, που ανέδειξαν
κορυφαίες στιγμές και προσωπικότητες της Επιστήμης και της Τέχνης…
Η εθνική ομογενοποίηση της περιοχής, που την
χαρακτήριζε, όπως προείπαμε, η πολυφυλεκτικότητά της, απαιτούσε παρόμοιας
έντασης και διαφορετικής έκτασης παρεμβάσεις …οδοστρωτήρα από την ΝεοΤουρκική
Πολιτεία… Για τις οποίες πλήρως αδιαφορούσαν οι ‘ανθρωπιστές’ της Εσπερίας… Η
γενοκτονία των Ποντίων, πλάι στην γενοκτονία των Αρμενίων αλλά και σε λιγότερο
γνωστές (Ασυρίων, Χεταίων, Φρυγών) αποτελούν τους θεμέλιους λίθους της
Κεμαλικής Τουρκικής δημοκρατίας…
Ατυχώς, η αναλυτική και βαθύτερη αναζήτηση των αιτίων
δεν είναι προτιμητέα στην καθημερινή πρακτική των πολλών… Αρέσουν και βολεύουν
τα επιφαινόμενα ως εξηγήσεις… Σε αυτή τη νοοτροπία στηρίχτηκαν τα
εθνικιστικού-φασιστικού τύπου παραληρήματα, που έβρισκαν ευήκοον ους σε
απληροφόρητους και απλοϊκούς…
Για άλλη μία φορά η ιστορική πληροφόρηση αποδεικνύεται
μέγιστο, πρώτης γραμμής προοδευτικό καθήκον γιατί το …φιδάκι με τα αυγά του,
πάντοτε σε τέτοιες περιπτώσεις καιροφυλακτεί…
Το τουρκικό κράτος με την Ισλαμιστική ή Κεμαλική
εκδοχή του -και οι δύο βαθύτατα εθνικιστικές- θα ανθίσταται σθεναρά στην
αναγνώριση των ιστορικών δεδομένων των γενοκτονιών. Και οι ‘ανθρωπιστές’
Ιμπεριαλιστές θα κουνάνε το σημαιάκι της αναγνώρισης κατά το βόλεμα της
στιγμής… Η σχετικά πρόσφατη ημι-αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από το
Αμερικάνικο κογκρέσο, καθόλου τυχαία, συμπίπτει με τις ασκούμενες πιέσεις στην
Ερντογκάν για μεταβολή της εξωτερικής του πολιτικής…
Μία ειλικρινής αναγνώριση του ιστορικού παρελθόντος θα
μπορούσε να είναι αφορμή για γέφυρες μεταξύ λαών και εθνών για το ξεπέρασμα
αντιθέσεων και την φυσική τους προσέγγιση…
Η αναγνώριση, όμως, των γενοκτονιών ανοίγει του ασκούς
του Αιόλου, γιατί αυτόματα γεννά τεράστιες αμφισβητήσεις για τον εθνικό,
πολιτικό και πολιτειακό χαρακτήρα του
Τουρκικού κράτους…
Αλλά και για τους Ιμπεριαλιστές οι γέφυρες μεταξύ των
λαών είναι πηγή …ανεξέλεγκτων και απρόβεπτων κινδύνων για την κυριαρχία τους,
που βασίζεται στην εθνικιστική πλύση εγκεφάλου και την τοποθέτηση των μεν
απέναντι στους δε σαν αγριεμένα σκυλιά εκπαιδευμένα για αλληλοεξόντωση.
Γι’ αυτό και το φιλειρηνικό, αντιπολεμικό,
αντιφασιστικό πνεύμα αντιμετώπισης των ανοιχτών πληγών, που οι Ιμπεριαλιστές
έχουν αφήσει στα κορμιά των λαών είναι ο μοναδικός δρόμος για την επούλωση και
την αποκατάσταση… Δύσκολος, μακροχρόνιος με αναγκαία ευελιξία αλλά σταθερή
στόχευση…
Σχόλια